Naar main content Logo Nijmegen Old City Young vibe (home)

Poëzie zoals je het niet eerder las bij uitgeverij Proces-Verbaal

| Hedwig Sinnema

Om de hoek van het centraal station vind je Proces-Verbaal: een eigenzinnige uitgeverij, drukkerij én productiehuis. Voor Proces-Verbaal is poëzie de vriend die je om 3 uur ’s nachts kan bellen. Letterlijk: hun Poëzie Belspel is 24/7 bereikbaar voor een gedicht, zo hebben ze naast hun uitgeverij nog allerlei interactieve manieren om poëzie aan publiek te presenteren. Wat dacht je van poëziekaraoke? Jasper Serraris en Douwe van der Werf van Proces-Verbaal vertellen er alles over. “Poëzie heeft meer te bieden dan alleen voordrachten.”

Van eigen teksten naar eigen uitgeverij

Proces-Verbaal is opgericht door de jeugdvrienden Jasper Serraris en Maurits Verhoef. Al van jongs af aan schrijven ze teksten en in hun studententijd willen ze die uitbrengen. Professioneel, met een logo en een naam van een uitgeverij. Ze besluiten het heft in eigen hand te nemen en zo begint Proces-Verbaal. Jasper: “Van lieverlee was er ineens een uitgeverij. Dat begon met onze eigen teksten, maar we vonden daarna via via schrijvers die we konden uitbrengen, of ze benaderden ons. Twee keer hebben we uit een oproep een bloemlezing samengesteld, waarvan de boekpresentatie ook weer nieuwe mensen met zich meebracht. Zo is Proces-verbaal uiteindelijk een olievlek geworden.”

Zo’n tien jaar later heeft Proces-Verbaal al een flinke stapel dichtbundels uitgebracht. Sinds een paar jaar is Douwe van der Werf aangesloten. Als grafisch vormgever en met nieuwe energie zorgt hij ervoor dat Proces-Verbaal inmiddels alle boeken die ze uitgeven ook zelf drukken. Douwe: “We printen en binden het zelf. Dat zorgt voor lagere drukkosten, waardoor we er iets meer aan overhouden, en we kunnen naar vraag bijdrukken, in plaats van direct een grote oplage aan boeken te moeten produceren. We verkopen via boekhandels en onze eigen kanalen, zoals onze website en op festivals.”

Wat de schrijvers van Proces-Verbaal en hun werk kenmerkt? “Maatschappijkritisch, of in ieder geval maatschappelijke thema’s, en humor,” zegt Douwe. “Er mag wel iets van een boodschap in zitten.”
Jasper: “Ik denk dat alle poëzie van ons makkelijk te lezen is. Andere gedichten kun je zes keer lezen en er telkens iets anders in zien: dat is ook de kracht ervan, maar met heldere poëzie kun je een grotere groep aanspreken.”

Een podium voor poëzie

Proces-Verbaal heeft dichtbundels aan de basis, maar vanuit daar zijn de mogelijkheden eindeloos. Jasper vertelt dat in de winter hun focus ligt op de uitgeverij, en op festivals in de zomer. Al vanaf hun eerste jaar zorgt Proces-Verbaal voor een literair programma op zomerfestivals als Oerol, Zwarte Cross, Wildeburg, Mañana Mañana en Lowlands. Douwe: “We willen vooral geen podium met enkel 15 dichters die achter elkaar voordragen, daar vinden we niet veel aan. Doordat we het op een andere manier presenteren, bereiken we ook mensen die anders niet zo snel met poëzie in aanraking zouden komen.” Zo is er de Poëzie Centrale, waarbij ouderwetse telefoons verspreid staan over het festivalterrein, verbonden met een kern van schrijvers die telkens bellen naar een van de telefoons.. De dichter belt, een nieuwsgierige festivalganger ergens op het terrein neemt op en krijgt een gedicht te horen of ze maken een praatje. Ook is er de Poëzie Karaoke: geen songteksten, maar gedichten op het scherm. Met een achtergrond in elektro- en audiotechniek bouwt Jasper op creatieve manieren poëzie in apparaten. Douwe: “We hebben ook een telefoonnummer dat 24/7 bereikbaar is. Op basis van je keuzes in het menu kun je een voicemail achterlaten of hoor je een gedicht. Als je helemaal doorklikt, bel je zelfs één van onze dichters op, ook al is het 3 uur ’s nachts. Maar daarvoor moet je goed puzzelen!”

Nieuwsgierig? Je kan bellen naar 085 - 30 18 051 voor een gedicht of misschien dus zelfs een dichter aan de andere kant van de lijn. Op de Kaaij vind je deze zomer een oude rode Amerikaanse telefooncel, die via de draaischijf ook toegang biedt tot een gedicht.

Netwerk in Nijmegen

Sinds een paar jaar bevindt Proces-Verbaal zich met kantoor en drukkerij in de Paraplufabrieken, vlakbij het station. Jasper: “We kenden al veel mensen van de Plu voordat we erin zaten. Eerst deelden we onze ruimte met een lampenmaker, maar nu alleen wij erin zitten, willen we deze ruimte gaan delen met twee schrijvers. Zij kunnen dit dan gebruiken als plek om te schrijven.”
Douwe: “Hier in de Plu zit onder andere exporuimte P_OST. In de winter, als zij geen programma hebben, organiseren wij er onze Expoësitie tijdens de Poëzieweek. En we vierden er ons tienjarig jubileum afgelopen januari. Dat zijn leuke bijkomstigheden van de plek, en dicht bij het station is ook handig: onze dichters komen uit het hele land.”

Nijmegen heeft een goed literair netwerk, benoemen ze, waar Proces-Verbaal onderdeel van is. Ze doen mee aan de Kunstnacht, organiseerden in het verleden een open podium samen met Poëziecentrum Nederland in de bieb en hosten jaarlijks het Boekengala als tegenhanger van het grotere Boekenbal tijdens de Boekenweek. Douwe: “Het is een kleine wereld, maar groot genoeg om elkaar niet continu tegen te komen. We hebben allemaal net een ander publiek. Toen we bijvoorbeeld samenwerkten met het Poëziecentrum, kwamen daar twee heel verschillende groepen op af, die beide een andere vorm van poëzie leerden kennen. Dat was heel leuk.”

Met het oog op de toekomst zijn er ideeën voor een theatervoorstelling en er staat momenteel een open call voor de nieuwe bloemlezing ‘Proces-Verbaal verzamelt: verbinding en schuld’. “En,” zegt Jasper, “het lijkt ons leuk om een keer de stadsdichter aan te leveren. Om Nijmegen dan eens echt te laten vlammen.” Douwe beaamt: “Kijken of we de boel eens een beetje kunnen opschudden.”

Toe aan een bundel of meer lezen over Proces-Verbaal? Kijk dan op proces-verbaal.nl, hun Facebook of Instagram. Heb jij gedichten die passen bij het thema ‘Verbinding en schuld’? Stuur maximaal vijf gedichten in naar info@proces-verbaal.nl, deadline 1 oktober.


Fotografie: Edwin Smits

Dit vind je misschien ook leuk...

Geschreven door: Hedwig Sinnema Bekijk profiel
Terug

Deze website gebruikt cookies

Deze website maakt gebruik van cookies (Functioneel, Analytisch, Marketing) die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Door op accepteren te klikken, geef je aan hiermee akkoord te gaan.

Ik wil mijn cookies handmatig instellen