Filmimpressie: Mickey 17 – Next level scifi met twist

| Thomas Wijsman

Bong Joon Ho opent Mickey 17 met een ijzingwekkend beeld: een gezicht, volledig bedekt met sneeuw. De persoon ligt roerloos, tot hij langzaam begint te bewegen en traag de sneeuw van zijn gezicht veegt. Dit nieuwsgierig makende begin trekt je direct het verhaal in en keert later terug in een flashback, die de voorafgaande gebeurtenissen onthult. Vanaf dat moment ontwikkelt het verhaal zich met veel vaart en een lange spanningsboog die de kijker geen moment loslaat.  

Wegwerpheld

De hoofdpersoon en titelheld van de film is Mickey 17 (Robert Pattinson – Twilight, 2008) – ‘17’ geeft aan dat hij al de zeventiende versie van zichzelf is. Het is 2054 en Mickey, een mislukkeling met schulden, heeft zich tegen een miezerloontje aangemeld als ‘expendable’ (vervangbare) voor een levensgevaarlijke ruimtemissie. Hij moet de mogelijkheden verkennen om een nieuwe, ‘pure’, samenleving te vestigen op de verre planeet Niflheim.   Dat hij ‘expendable’ is maakt hem letterlijk een wegwerpproduct. Op zijn levensgevaarlijke verkenningsmissie sterft Mickey keer op keer. Na elke dood wordt zijn lichaam door een 'cycler' gehaald, een hellevuur-achtige oven die hem reduceert tot printbaar basismateriaal. Vervolgens schuift telkens een nieuwe versie – Mickey 16, Mickey 17, et cetera – schoksgewijs uit een bioprinter, compleet met de geüploade herinneringen van zijn vorige versie. Onwillekeurig doet het denken aan de ‘deplorables’ van Hillary Clinton: de verschoppelingen van de samenleving, veroordeeld tot exploitatie en uitbuiting.

Heldenverhaal met twist

Hoewel Mickey 17 een klassiek heldenverhaal vertelt – met een oproep tot avontuur, crisis en uiteindelijke overwinning – doorbreekt de film de standaardstructuur op slimme wijze. Niet hoofdpersoon Mickey is de held van het verhaal, maar diens love interest Nasha (Naomi Ackie – Lady Macbeth, 2016), een krachtig vrouwelijk personage dat niet terugdeinst voor gevaar en uiteindelijk het kwaad op spectaculaire wijze vernietigt.

Zoals vaak bij scifi films, verweeft Bong Joon Ho een liefdesverhaal in het narratief. Dit voegt een menselijke laag toe aan het onheilspellende verhaal in zijn duistere setting. De grauwe sfeer van de vertelling wordt versterkt door dreigende tinten, waarin afschrikwekkende, maar tegelijkertijd vertederende wezens figureren. Deze wezens zijn een kruising tussen gordeldieren en beerbeestjes – piepkleine krachtpatsertjes van een luttele halve millimeter, maar dan gigantisch uitvergroot. De ‘koningin’ onder hen heeft een mond met tentakelachtige structuren, die doet denken aan de gulzige opening van een ontzagwekkende vleesetende plant. Ze is niet alleen agressief en allesverslindend, maar ook verrassend vertederend in de zorgzaamheid voor haar jonkies.

Mozaïek van genres

Regisseur Bong Joon Ho, bekend van Parasite (2019), laat zich nooit in één hokje plaatsen. Ook Mickey 17 is een cross-genrewerk dat in dit geval moeiteloos schakelt tussen dystopie (onheilspellend toekomstbeeld), slapstick, liefdesverhaal, allegorie (verhaal met morele les) en feel-good, neergezet op een solide scifi-fundering. De film biedt volop ruimte voor politieke interpretatie en filosofische reflectie. Het duistere toekomstbeeld wordt belichaamd in het personage Kenneth Marshall (Mark Ruffalo – Spotlight, 2015). Een megalomane leider met messianistische trekjes, een mix van Elon Musk en Donald Trump, omringd door fanatieke volgelingen. Marshall is dictatoriaal en mediabelust, wordt door hordes aanhangers op handen gedragen, en zijn wil is wet. Het grootser dan groots denken, met fantasieën over het vestigen van een ‘pure samenleving’, in een koloniale nederzetting op een andere planeet, schuurt tegen fascistische fantasieën aan. Helaas komen de grootheidswaan en kwaadaardigheid in het acteerwerk van Ruffalo niet helemaal tot hun recht.

Avontuur om in onder te dompelen

Ondanks de visuele pracht en het actiegedreven verhaal is Mickey 17 niet de meest toegankelijke sciencefictionfilm. Met zijn diepere lagen vraagt de film om tijd voor overpeinzingen – tijd die je niet wordt gegund. De regisseur tilt de film geregeld over the top naar een next level, een stijlkenmerk dat hem eigen is. De snel opeengestapelde complexe ontwikkelingen, herhalingen en soms lang uitgesponnen scènes zorgen ervoor dat de film langer aanvoelt dan de speelduur van 137 minuten. Wel eindigt het verhaal met een positieve noot, wanneer het Kwaad uiteindelijk wordt verslagen. Al met al is de film absoluut de moeite waard.

Regisseur Bong Joon Ho licht in een interview toe waarom je een film als deze in een bioscoopzaal moet zien. “We leven in het tijdperk van streaming, maar er zijn nog steeds dingen die je alleen kunt voelen wanneer je een film op het grote scherm in de bioscoop ziet”. Dat is volgens hem niet alleen ideaal voor het bewonderen van spectaculaire buitenaardse werelden en wezens, maar biedt ook “een krachtige ervaring om de subtiele expressies van de acteurs en grote close-ups op het grote scherm te zien. Het menselijke gezicht is een landschap op zich”. Niet voor niets is de film niet alleen in het reguliere bioscoopformaat uitgebracht, maar ook op IMAX – een ervaring op zich, aldus Bong Joon Ho.

Afrondend, Mickey 17 biedt een interessante mix van actie, ethische, politieke en filosofische vragen en emotionele diepgang die de kijker blijft verrassen. Het is een film die vooral de incidentele scifi-bezoeker behoorlijk op de proef stelt, maar daarvoor ook rijke beloningen biedt. Voor de doorgewinterde liefhebber van het genre is Mickey 17 een intrigerend avontuur om je in onder te dompelen.

De film Mickey 17 is momenteel nog te zien in VUE Nijmegen en Pathé Nijmegen.

Dit vind je misschien ook leuk...