Opening Gebroeders van Lymborchjaar 2025

| Heyta Melssen

Op een warme lenteavond begon het Gebroeders van Lymborchjaar 2025. De rij geïnteresseerden strekte zich uit tot voorbij het Marikenbeeldje op de Grote Markt toen op vrijdag 21 maart om 19.30 uur de deuren van de Stevenskerk opengingen. En het talrijk toegestroomde publiek werd niet teleurgesteld. In een boeiende en afwisselende avond vol kunst en muziek werd een eerste tip van de sluier opgelicht van hetgeen ons de komende maanden te wachten staat om nader kennis te kunnen maken met de grootste meesterwerken van de Middeleeuwse kunst.

Enkele van deze meesterwerken werden via video- en lichtprojecties en door re-enactors van het Woud der Verwachting tot leven gebracht. De muzikale omlijsting werd verzorgd door het Amsterdams Andalusisch Orkest en Jetty Podt op het Königorgel.

De levendige kalenderbladen werden afgewisseld met gesprekken met experts zoals Pieter Roelofs (Rijksmuseum Amsterdam) en documentairemaker Sinan Can die samen op avontuur gaan in het spoor van de Nijmeegse broers. Matthieu Deldicque, directeur van Musée Condé in Chantilly nodigde iedereen uit vanaf 7 juni naar zijn museum te komen en uiteraard werden de initiators van het GvL-jaar, André Stufkens en Peter van der Heijden van de Stichting Maelwael van Lymborch en Maelwael van Lymborch Studies, uitgebreid bevraagd door presentator Henk Beerten.

De officiële openingswoorden werden uitgesproken door de burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls, die tot zijn grote genoegen werd aangekondigd door twee herauten.

Over wie gaat het eigenlijk?

Aan het einde van de 14e eeuw stonden drie jonge broers uit Nijmegen, Herman, Paul en Johan van Lymborch, aan de wieg van de schilderkunst in de Lage Landen. Hun gevoel voor detail, perspectief en kleur was zo revolutionair dat ze werden geheadhunt door het Franse hof. Onder andere in dienst van de hertog van Berry schilderden zij miniaturen voor de Très Riches Heures, het getijdenboek met kalenderbladen waarin het dagelijks leven tot in de kleinste details werd uitgebeeld. Herkenbare personen en kastelen die nu nog te bezoeken zijn en vooral het prachtige blauwe lazuur maken deze meesterwerken uniek in hun soort.

De aanleiding

De Tres Riches Heures is het bekendste getijdenboek uit de Middeleeuwen maar ook het minst toegankelijke. Hoewel er veel reproducties in omloop zijn, zijn er maar weinig mensen die ooit een blik op de originelen hebben geworpen. Daar komt dit jaar verandering in: omdat het manuscript gerestaureerd moest worden hebben experts de bladen losgehaald voor onderzoek en zullen voor het eerst in de geschiedenis meerdere pagina’s worden tentoongesteld op de plek die het manuscript nooit en te nimmer mag verlaten, namelijk het Musée Condé in Chantilly. Daarnaast worden in een unieke tentoonstelling ook andere topwerken uit vooraanstaande musea gepresenteerd, waaronder de Belles Heures die in het museum in New York liggen en de Bible moralisée uit Parijs. Voor het eerst in 600 jaar zal een groot deel van het werk van de Gebroeders van Lymborch bij elkaar te bewonderen zijn.

Terwijl de camera’s van de Franse televisieploeg snorren vertelt de heer Deldicque in aanstekelijk Frengels over de enorme operatie in zijn museum en nodigt de aanwezigen van harte uit om deel te nemen aan deze ‘once in a lifetime experience’. Hij laat het haast klinken als een spannende aflevering van ‘Allo ‘allo, waarin Zie Madonna with ze big boobies is vervangen door de kalenderbladen van januari tot december.

Het programma

Wat gaan we in Nijmegen merken van het Gebroeders van Lymborch jaar? Allereerst is er de tv-serie van de Ridders van Gelre, van 3 maart tot 21 april elke maandag op TV Gelderland. Zij volgen het spoor van Johan van Maelwael en de Van Lymborch-broers van Nijmegen naar diverse plekken in Noord-Frankrijk. Later in het jaar is deze serie te zien op de nationale zender Max en natuurlijk zijn de afleveringen ook via youtube te vinden.

Van juni tot oktober kunnen bezoekers zich onderdompelen in de middeleeuwse wereld door middel van een immersive experience met licht en geluid in de toren van de Stevenskerk. Ook wordt er een kunstwedstrijd georganiseerd.

Van 7 juni t/m 5 oktober kan de tentoonstelling in Chantilly bezocht worden. Vanuit Nijmegen worden daarvoor enkele busreizen georganiseerd, zowel naar Chantilly als een rondreis langs diverse plekken waar de Van Lymborchs hebben gewerkt.

In augustus staat weer een Gebroeders van Lymborchfestival op het programma gevolgd door de GvL Scholendag begin september.

Op 2 en 3 oktober worden de resultaten van het onderzoek in Chantilly gepresenteerd op een symposium in het gemeentehuis van Nijmegen. En in het voorjaar van 2026 volgt nog een tentoonstelling in de Stevenskerk.

Meer informatie is hier te vinden: https://vanlymborch2025.nl/programma-tickets/


Fotografie: Heyta Melssen

Dit vind je misschien ook leuk…