De Vrede van Nijmegen: Een groot verleden van de vrede
In 1676 loopt Nijmegen plots vol Europese staatsvertegenwoordigers. Zij zorgen meteen voor leven in de stedelijke brouwerij, maar eigenlijk komen ze om serieuze zaken te bespreken. De Frans-Nederlandse Oorlog moet worden beëindigd.
De Frans-Nederlandse Oorlog uitgelegd
Dit conflict begint al in 1672 met een Franse inval in het noorden van onze Republiek der Verenigde Nederlanden. De hoofdrolspeler is Franse koning Lodewijk XIV. Hij ziet in dat jaar een kans om nieuw gebied te veroveren voor zijn Franse rijk. Toch zit er meer achter. Lodewijk voelt zich bedreigd door de economische macht van de Republiek. Het verbond tussen de Republiek en Spanje is de druppel die de diplomatieke emmer doet overlopen. Lodewijk XIV voelt zich omsingeld en wil zijn nieuwe vijand op een of andere manier in toom houden. Hij sluit daarom een listig bondgenootschap met Engeland en valt aan. Wat volgt is het beruchte Rampjaar voor de Republiek. Politieke moorden vinden plaats en Franse troepen dringen diep ons land binnen.
Water als wapen
De Hollandse Waterlinie blijkt echter onze beschermengel. Het verdere oprukken van de Franse soldaten wordt vertraagd, waardoor Spanje en het Heilige Roomse Rijk te hulp kunnen schieten. Na tegenslag op zee sluit ook een verslagen Engeland zich bij hen aan als bondgenoot. Op dat moment vertraagt de strijd. Alle partijen (met een late toevoeging van Zweden) komen al snel tot het besluit dat het conflict op diplomatieke wijze moet worden opgelost. De hoge kosten van oorlogvoering beginnen hun tol te eisen.
Nijmegen is uitverkoren
Na stevige discussie wordt Nijmegen gekozen als de plek van neutraliteit. Vredesvergaderingen vinden van 1676-1679 plaats in het stadhuis in de Korte Nieuwstraat. De vergaderingen zijn revolutionair. Grenzen zijn niet langer het gevolg van erfrecht, maar worden uitgetekend volgens strategische belangen. Katholieke en protestantse diplomaten onderhandelen voor het eerst in dezelfde stad. Ook de rol van Engeland als tussenpartij is nieuw. Een algemene stemming van optimisme gonst dan ook door de stad.
Toch gaan de gesprekken niet van een leien dakje. De partijen blijven buiten Nijmegen onderling oorlog voeren. Ook is iedere diplomaat ervan overtuigd dat hij zijn staatshoofd zo goed mogelijk moet vertegenwoordigen. Daarbij hoort een behandeling naar status. Zo eisen ze dat de vergaderzaal van het stadhuis wordt versierd. De gemeente Nijmegen schaft daarom twee beeldschone series wandtapijten aan uit Antwerpen. De stad van onze oosterburen was destijds hét centrum van tapijtweefkunst. De sobere vergaderzaal kreeg zo een luxe uitstraling. Overigens kun je deze tapijten ook vandaag de dag nog bezichtigen om te weten te komen of ze ook bij jouw status passen. De meeste tapijten zijn onderdeel geworden van de vaste collectie van Museum het Valkhof, al hangen er ook nog een paar in de ‘burgerzaal’ van het stadhuis.
Uiteindelijk dan toch een verdrag
De vrede tussen Frankrijk en onze Republiek blijft daarom uit tot 10 Augustus 1678. Frankrijk viert haar internationale status als grootmacht. De aanval op onze Republiek blijft namelijk nagenoeg ongestraft. Frankrijk is dus nog altijd in staat om elders in Europa oorlog te voeren. Toch is er ook reden voor vreugde. De Republiek viert hoe het heelhuids uit de benarde situatie van het Rampjaar is gekomen.
De uitkomst van de vredesonderhandelingen bewijst de belangrijke positie van de Republiek. Zij kan namelijk al haar eisen inwilligen. Zo wordt Maastricht weer onderdeel van het land en worden gunstige handelscondities met Frankrijk onderhandeld. De machtige koning Lodewijk XIV moet op dat moment inzien dat de grenzen gerespecteerd moeten worden. Zelfs met een beperkte militaire macht wist de kleine Republiek dit klaar te spelen. Ook de stad Nijmegen mocht blij zijn, sinds het verdrag hier werd vereeuwigd. Met de Vrede van Nijmegen verkregen wij een internationale reputatie die nog lang daarna zou voortbestaan.
Duik in de geschiedenis van de oudste stad van Nederland. Want Nijmegen heeft veel verhalen te vertellen. Benieuwd? Je leest het allemaal in de historische tijdlijn.
Dit vind je misschien ook leuk
-
Welke schijn bedriegt er in de Nijmeegse geschiedenis? Ontdek het tijdens Festival TOEN
Welke schijn bedriegt er in de Nijmeegse geschiedenis? Ontdek het tijdens Festival TOEN
Kloppen de verhalen die onze geschiedenis vertelt of is er sprake van schone schijn? Ga van 19 t/m 27 oktober mee op stap en ontdek de verhalen van TOEN: het Nijmeegse Geschiedenisfestival.
-
Een weekend in het teken van vrijheid: 80 jaar bevrijding Nijmegen
Een weekend in het teken van vrijheid: 80 jaar bevrijding Nijmegen
Afgelopen weekend stond Nijmegen stil bij een bijzonder jubileum: 80 jaar vrijheid. Met een veelzijdig programma van herdenkingen, muziek, theater en kunst werd zowel de bevrijding als het leven in vrijheid gevierd.
-
Fotoverslag: 80 jaar Waalcrossing Nijmegen
Fotoverslag: 80 jaar Waalcrossing Nijmegen
Dit jaar herdenken we de Waalcrossing van 1944, waarbij Amerikaanse soldaten Nijmegen onder zwaar vuur bevrijdden. Dit weekend kwam deze historische gebeurtenis opnieuw tot leven met diverse evenementen en activiteiten.
-
4x tips rondom 80 jaar vrijheid in Nijmegen
4x tips rondom 80 jaar vrijheid in Nijmegen
In september herdenkt Nijmegen de heroïsche Operatie Market Garden en de bevrijding van de stad tachtig jaar geleden. Drie dagen lang bruist de stad met een programma vol historische herdenkingen en het belang van vrede. Wil je weten wat er te doen is?
-
Nijmegen beste Erfgoedstad 2024
Nijmegen beste Erfgoedstad 2024
Nijmegen is uitgeroepen tot beste Erfgoedstad van het jaar, mede dankzij de inzet voor het behoud van jong erfgoed zoals gebouwen uit de jaren 1960-1980. Deze aandacht helpt bij het koesteren van ons rijke historische verleden.
-
Open dag opgraving Nijmegen-West
Open dag opgraving Nijmegen-West
Bezoek de opgraving in Nijmegen-West en kom kijken hoe de archeologen van de gemeente Nijmegen sporen uit 9e – 12e eeuw opgraven. Maar er zijn ook vondsten uit de Tweede Wereldoorlog.
-
Meld je gratis aan voor een Vrijheidsmaaltijd in de Stevenskerk op 5 mei
Meld je gratis aan voor een Vrijheidsmaaltijd in de Stevenskerk op 5 mei
Op zondagavond 5 mei organiseren Lindenberg Cultuurhuis, de Stevenskerk en de Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid in de Stevenskerk een Vrijheidsmaaltijd van 18.00 tot 20.30 uur. Er wordt Vrijheidssoep geserveerd, er is muziek en diverse sprekers.
-
Aftrap Gelderse Streken Campagne 2024 'Hier beginnen je mooiste verhalen'
Aftrap Gelderse Streken Campagne 2024 'Hier beginnen je mooiste verhalen'
De drie Gelderse regionale bureaus voor toerisme hebben de campagne ‘Hier beginnen je mooiste verhalen’ gestart, waarin inwoners van de Gelderse streken actief worden betrokken bij het delen van hun mooiste en meest inspirerende plekjes en verhalen.
-
Openbare kunst in Nijmegen: Operatie Market Garden - 80 jaar vrijheid
Openbare kunst in Nijmegen: Operatie Market Garden - 80 jaar vrijheid
Hoe was Operatie Market Garden voor de gewone Nijmegenaar? De in oktober van vorig jaar onthulde muurschildering 'Operatie Market Garden' uit de serie Waalpaintings zet de schijnwerpers op het alledaagse Nijmeegse leven tijdens deze crisissituatie.
-
Doe mee aan de Brandgrenswandeling op 21 februari
Doe mee aan de Brandgrenswandeling op 21 februari
Oproep! Doe mee aan de Brandgrenswandeling in de Nijmeegse binnenstad. Op 21 februari staan we stil bij het moment vlak voor het toeslaan van het noodlot: het bombardement op het stadshart van Nijmegen en de branden die daarop volgden.
-
Workshop: online zoeken naar familie-oorlogsgeschiedenis
Workshop: online zoeken naar familie-oorlogsgeschiedenis
Online is ontzettend veel informatie over de oorlog en oorlogsslachtoffers te vinden. Het Regionaal Archief Nijmegen en de Werkgroep Oorlogsdoden Nijmegen organiseren daarom een workshop 'zoeken'.
-
Herdenking bombardement 22 februari 1944
Herdenking bombardement 22 februari 1944
Op 22 februari 2024 staat Nijmegen stil bij het Amerikaans bombardement van 80 jaar geleden op het centrum van de stad waarbij bijna 800 doden vielen. Er zijn verschillende activiteiten in de stad.
-
7x bijzondere historische plekken in Nijmegen
7x bijzondere historische plekken in Nijmegen
De oudste stad van Nederland zit natuurlijk vol met verhalen. We hebben de meest bijzondere, historische plekken in Nijmegen voor je op een rijtje gezet. Ook op deze plekken ervaar je de geschiedenis nog altijd!
-
Fotoverslag: Jongeren in de Vuurlinie
Fotoverslag: Jongeren in de Vuurlinie
Hoe is het om in een stad te leven aan de frontlinie van een oorlog? Deze maand was de St. Stevenskerk gastheer van 'Jongeren aan de Vuurlinie', een unieke expositie waar geschiedenis en technologie samenkomen.
-
Ontdek ondergronds Nijmegen tijdens TOEN: het Nijmeegs Geschiedenisfestival
Ontdek ondergronds Nijmegen tijdens TOEN: het Nijmeegs Geschiedenisfestival
Dit weekend start TOEN: Het Nijmeegse Geschiedenisfestival, een initiatief van het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis in samenwerking met lokale partners. Het festival neemt bezoekers mee in de ondergrondse geschiedenis van onze stad.
-
7x tips voor de Maand van de Geschiedenis in Nijmegen
7x tips voor de Maand van de Geschiedenis in Nijmegen
De Maand van de Geschiedenis komt er weer aan! Van 1 tot en met 31 oktober staat Nederland in het teken van historie, met talloze evenementen en activiteiten. Ook in Nijmegen zijn er boeiende evenementen gepland. Dit zijn onze tips!
-
Open Monumentendag 2023 - levend erfgoed
Open Monumentendag 2023 - levend erfgoed
Op zaterdag 9 en zondag 10 september 2023 keert Open Monumentendag Nijmegen terug om inwoners en bezoekers te verbinden met de rijke geschiedenis en het culturele erfgoed van Nijmegen. Dit jaar staat het evenement in het teken van "levend erfgoed".
-
Openbare Kunst in Nijmegen: muurschilderingen in de Dukenburgse tunnels
Openbare Kunst in Nijmegen: muurschilderingen in de Dukenburgse tunnels
Om het 50-jarig bestaan van het Dukenburg te vieren, komt een groepje buurtbewoners onder leiding van Harm Jan van der Veen samen met een plan om het stadsdeel op te vrolijken met kleurrijke straatkunst.
-
Stadswandeling langs de wederopbouw van Nijmegen
Stadswandeling langs de wederopbouw van Nijmegen
Stichting Nijmegen Wederopbouwstad brengt een digitale en een papieren stadswandeling uit langs de wederopbouwpanden in de binnenstad van Nijmegen.
-
Duitse Valkhofbunker geopend
Duitse Valkhofbunker geopend
In het Valkhofpark ligt een onbekend en bijna ondergronds historisch gebouw: de Duitse Valkhofbunker uit de Tweede Wereldoorlog, gebouwd in 1943. In de bunker is een tentoonstelling ingericht over de Duitse verdediging en de bevrijding van Nijmegen.