Kaasgehakt en krakersrellen
Wanneer je Café de Plak binnenloopt en het interieur van retro lampen, knusse kamerplanten en seventies-behang ziet, krijg je wellicht de indruk dat je in een nieuwerwets hipstertentje bent beland. Maar als je je omdraait, zie je een slogan over gelijkheid aan de muur hangen. Een hevig getatoeëerde medewerker overhandigt een kaart waarop een simpel menu wordt afgewisseld met foto’s van okselhaar en krakersrellen. Al snel wordt duidelijk dat dit café méér is. Je bevindt je midden in een stukje tegendraadse Nijmeegse geschiedenis.
De Plak opent in 1976 en krijgt al snel bekendheid als de eerste plek in Nijmegen waar homo’s met de gordijnen open kunnen dansen. Ook andere minderheidsgroepen krijgen in dit café alle ruimte om zichzelf te zijn. Er worden avonden voor punkers, feministen en lesbische vrouwen georganiseerd. Ook vinden er de beruchte pedo-avonden plaats, waarop pedofielen bij elkaar komen om hun worstelingen te bespreken.
“Sociale structuren doorbreken die mensen onvrij maken”. Al jaren is dit het doel. Dit is ook terug te zien in de bijzondere bestuursvorm van het café. Al sinds 1982 is hier geen baas. De Plak wordt beheerd door een collectief, wat betekent dat alle medewerkers onderdeel van het bestuur zijn. Zo draait De Plak al meer dan veertig jaar op creatieve, betrokken en eigenzinnige mensen die zich inzetten voor diverse minderheidsgroepen.
Piersonrellen
Tijdens de Piersonrellen van 1981 speelt De Plak een belangrijke rol. Wanneer de gemeente besluit huizen te slopen voor de bouw van een parkeergarage volgen er grootschalige krakersrellen. Café De Plak bevindt zich dicht bij de barricades die de krakers opwerpen om de politie buiten de deur te houden. Tegen de muur van het café nestelt zich een groep vreedzame demonstranten die een levende blokkade vormt.
De medewerkers van De Plak steunen het protest en helpen door bijvoorbeeld soep en broodjes uit te delen. Ook gebruiken de krakers De Plak als plek voor overleg met de gemeente. Wanneer de Mobiele Eenheid (ME) zich uiteindelijk met veel geweld door de blokkade heen slaat om de huizen toch te ontruimen, vangt De Plak de slachtoffers op.
Vluchtelingen
Ook in recentere jaren blijft De Plak maatschappelijk betrokken. Wanneer er in 2015 vluchtelingen worden opgevangen in het nabijgelegen Heumensoord, zorgen de medewerkers van De Plak voor een warm welkom. Ze organiseren wekelijkse etentjes en een feest voor LHBTI+-vluchtelingen. In 2016 viert het café haar veertigste verjaardag groots met een festival – uiteraard met de slogan “40 jaar tegen de stroom in”.
Tot op de dag van vandaag is De Plak een begrip voor Nijmeegse alternatievelingen. Op een doordeweekse avond tref je hier dan ook een gezellige mix van rebelse tot minder rebelse gezinnen, studenten en vijftigplussers. En tussen de foto’s van okselhaar en krakersrellen staat nog iets wat het gevoel van eenheid versterkt: kaasgehakt! Al jaren is dit dé befaamde specialiteit van het eetcafé. Sinds 2017 is er zelfs een veganistische variant, want ook De Plak gaat met de tijd mee.
Afhaalmomenten in Nijmegen - 18 mei 2020
Duik in de geschiedenis van de oudste stad van Nederland. Want Nijmegen heeft veel verhalen te vertellen. Benieuwd? Je leest het allemaal in de historische tijdlijn.