De transformatie van Valkhof Museum

| Luus Veeken

Het is je vast niet ontgaan: het Valkhof Museum is de komende twee en een half jaar dicht. Het museum en het plein waaraan het ligt, het Kelfkensbos, worden in die periode grondig gerenoveerd. Maar het zal het wachten waard zijn. De desolate vlakte voor het museum wordt herschapen tot een aanlokkelijke, groene oase en het Valkhof Museum tot een aangename ontmoetingsplek, transparant en uitnodigend. We spraken Hedwig Saam, directeur van het Valkhof Museum over de transformatie van het iconische, Nijmeegse museum.

Plek van grote cultuurhistorische waarde

De plek waar het Valkhof Museum staat is van grote cultuurhistorische waarde, vertelt Hedwig Saam. En ze somt op: ‘de restanten van de stadswallen, het Valkhofpark met de middeleeuwse Nicolaaskapel, de Belvédère, het uitzicht op de Waal en de iconische Waalbrug. Alle cultuurhistorisch belangwekkende elementen in Nijmegen komen hier samen’. Alle reden dus om dit gebied te koesteren. De gemeente Nijmegen heeft daarom een totaalvisie op het gebied ontwikkeld, waarbij gestreefd wordt naar verbinding tussen de verschillende landschapselementen. ‘En natuurlijk’, zo betoogt Hedwig, ’is daar ook het museum in betrokken’.


Foto: Valkhof Museum

Van gesloten en hard naar open en zacht

Het Valkhof Museum is na 25 jaar toe aan een grondige renovatie. De klimaatinstallatie, zo belangrijk voor het behoud van de collectie, is aan vervanging toe. Maar ook de inrichting en verdere voorzieningen zijn niet meer helemaal up-to-date. Aan een museum stel je tegenwoordig andere eisen. Hedwig: ‘Museumbezoekers verwachten ook een mooie winkel, uitnodigende horeca, met een fijn terras. Het museum moet een ruimte worden om te ontmoeten, te verbinden. Het gebouw oogt nu gesloten en nogal ‘hard’. We gaan de uitstraling verzachten, aantrekkelijker maken’, aldus Hedwig, die de ambitie heeft van haar museum de huiskamer van Nijmegen te maken.

Plint ondergaat transformatie

Om het gebouw aantrekkelijker te maken, ondergaat de begane grond, de plint in jargon, een transformatie. De hele begane grond wordt open, transparant en licht. Er komt een mooie museumwinkel. Je kunt als bezoeker een blik in het restauratieatelier werpen en er de restaurateurs aan het werk zien. De ontvangsthal wordt verbreed en er komen zitjes, zodat de hal ook als ontmoetings- en verblijfsruimte kan dienen. Het café gaat naar de voorkant links, het terras met uitzicht op het Valkhofpark en de Waal. Het moet daar straks goed toeven zijn!

 

Begin- en eindpunt 

Verder komen er in het gebouw workshopsruimtes en een open depot, waar je kunt zien hoe de kunstwerken opgeslagen zijn. Ook zullen er weer debatten worden georganiseerd. De begane grond wordt voor iedereen toegankelijk – je loopt er zo binnen. Wil je de collectie of een tentoonstelling bekijken, dan scan je je ticket bij de toegang tot het museumdeel. Bezoekers zullen er op een hedendaagse manier kennismaken met de geschiedenis van de stad Nijmegen. Het Valkhof Museum moet het logisch begin- en eindpunt van bezoekjes aan de stad worden. Het gaat ervoor zorgen dat je iedere keer weer verrast wordt zo belooft Hedwig Saam.

Van desolate vlakte naar aangename plek

Het Kelfkensplein, voor het museum, gaat letterlijk en figuurlijk op de schop. Nu in de zomer nog een hete, desolate vlakte, straks een plek waar je graag verblijft. Er komt meer groen, dat visueel doorloopt in het achterliggende Valkhofpark. De bestrating met kleine keitjes verwijst naar vroegere tijden. De kunstwerken waarmee het plein straks wordt verfraaid zijn van de hand van de Spanjaard Fernando Sánchez Castillo. Met een standbeeld van een omgekeerde ruiter op het plein zet hij letterlijk de geschiedenis op zijn kop.

In de tussentijd

Het Valkhof Museum mag dan de komende tijd gesloten zijn, de museummedewerkers gaan beslist niet op hun handen zitten. Op een tijdelijke locatie, het voormalige ABN AMRO-gebouw aan het Keizer Karelplein, komt een pop up-museum. De educatieve activiteiten voor scholieren – zo’n 20.000 leerlingen bedient het museum jaarlijks – gaan er gewoon door. Een deel van de collectie wordt er tentoongesteld, onder meer vondsten uit recente opgravingen. In de tweede helft van ’23 is er de tentoonstelling Into the Black Hole, waarin wetenschap en hedendaagse kunst samengaan. De tentoonstelling wordt georganiseerd door het museum samen met de Radboud Universiteit.

In het voorjaar van 2025 opent het hernieuwde Valkhof Museum aan het Kelfkensplein zijn deuren. Kijk voor meer informatie op www.museumhetvalkhof.nl.

 

Fotografie: Tycho van Dijk

Dit vind je misschien ook leuk...