Beeldende Kunst Nijmegen: ODE, 111 kunstenaars, 40 jaar De Nieuwe Gang Beuningen

| Astrid Ubbink

Met een kritisch oog en een liefde voor kunst gaan onafhankelijke schrijvers in opdracht van Beeldende Kunst Nijmegen de diepte in over dat wat nu te zien is in de stad. Deze keer bezoekt kunsthistorica Astrid Ubbink de salontentoonstelling ODE in De Nieuwe Gang.

Op een zonnige zaterdagmiddag reisde ik af naar Beuningen. Ik was er nog nooit eerder geweest, hoewel ik in Nijmegen heb gestudeerd en gewerkt. De reden voor mijn bezoek aan Beuningen was de tentoonstelling ODE, een jubileumtentoonstelling ter ere van het veertigjarig bestaan van kunstinitiatief De Nieuwe Gang. De Nieuwe Gang is gevestigd in een voormalig nonnenklooster, op een prachtige locatie in het groen aan de Waal. De bijbehorende kloostertuin waarin ook beelden worden tentoongesteld biedt een oase van rust. Het werd mij gelijk duidelijk dat ik voorheen een pareltje in het groen had misgelopen.

ODE toont werk van 111 kunstenaars die in de afgelopen veertig jaar hebben geëxposeerd in De Nieuwe Gang. De leeftijd van de deelnemende kunstenaars loopt dan ook uiteen van 30 tot 86 jaar, maar allen tonen een recent werk dat reflecteert op de huidige tijd. In Nijmegen zijn veel kunstinitiatieven die zich voornamelijk richten op de nieuwe generatie kunstenaars en performers, maar De Nieuwe Gang toont dus ook actuele kunst van een oudere generatie kunstenaars. Toch hoopt De Nieuwe Gang dat meer jonge kunstenaars ze weten te vinden.

De expositie is opgebouwd als een salontentoonstelling, wat betekend dat de kunstwerken relatief dicht op elkaar en van boven tot onder op de wand worden gepresenteerd. Als je op en neer loopt door de gang, je links en rechts van je kijkt, omhoog en omlaag, zie je telkens weer iets nieuws. Ook is er een grote verscheidenheid aan disciplines: van schilderijen en tekeningen, tot kleine sculpturen en een light box. Sonja Hillen, een van de deelnemende kunstenaars en deel van de huidige artistieke leiding van De Nieuwe Gang, vertelde me dat de kunstenaars zelf hun kunstwerk een plek hebben gegeven in de tentoonstelling, omdat ze op die manier ook echt het gesprek met elkaar aan konden gaan.

Het kloostergebouw waarin De Nieuwe Gang zich bevindt stamt uit eind negentiende eeuw en was bestemd voor de Zusters van Liefde. Na de terugloop in aanmeldingen voor het klooster in de tweede helft van de twintigste eeuw is het pand verkocht en betrokken kunstenaars de ruimtes om erin te wonen en te werken. Een van de oudste bewoners vandaag de dag is kunstenaar Henk Hage, die er sinds 1983 woont. Zijn werk Het Lam en het Stof, toont een afbeelding van het Lam Gods van de Spaanse kunstenaar Francisco de Zurbarán (1635-1640, Prado, Madrid). Bovenop het paneeltje staat een glazen flesje met bruin stof met op het etiket geschreven: “stof, kloosterzolder, 40 jaar oud”. Ook binnenin het frame waarin het paneeltje en het flesje zich bevinden ligt een laag stof op de bodem. Het werk lijkt haast een reliekschrijn te zijn van zijn woon- en werkplek.

Een opmerkelijk werk in de tentoonstelling is de sculptuur White Bread Arm - 9 days of decay van Lin Gerritse - een levensgroot afgietsel van zijn arm nagemaakt in brooddeeg, die gedurende de tentoonstelling vergaat. Dit werk is onderdeel van een serie waarin Gerritse onderzoek doet naar het gebruik van verschillend organisch materiaal dat een rottingsproces ondergaat. Uiteindelijk zal het rottingsproces overgaan in een groeiproces, en zullen er bijvoorbeeld schimmel gaan groeien, zoals inmiddels het geval is met de arm in de tentoonstelling. 

Een ander werk dat mijn aandacht trok was het kunstwerk Bygone Mementos (bird #6) van Nurzehra Ulukaya. Het gaat om een aan de muur gehangen keramieken sculptuur die een dood vogeltje weergeeft. Het is toch heel aandoenlijk, alsof het vogeltje eerder in de kloostertuin gevonden was, een hedendaags memento mori. De eindigheid van het leven vormt dan ook een rode draad in het werk van Ulukaya.


Bygone Mementos (bird #6) van Nurzehra Ulukaya

De viering van het veertigjarig bestaan van De Nieuwe Gang bestaat uit een drietal tentoonstellingen, waarvan ODE de tweede is. Deze tentoonstelling is nog te zien tot en met 17 oktober. Tijdens de finissage op 17 oktober zal er een boek worden gepresenteerd over 40 jaar De Nieuwe Gang, waarin mensen aan het woord komen die een geschiedenis hebben met De Nieuwe Gang, zoals kunstenaars, bestuursleden, programmeurs of kloosterbewoners. Van 31 oktober tot en met 12 december zal de laatste jubileumtentoonstelling te zien zijn, namelijk Dialoog #2: Nurzehra Ulakaya en Sjoerd Tegelaers.

ODE is t/m 17 oktober te zien bij De Nieuwe Gang.

Beeldende Kunst Nijmegen

Beeldende Kunst Nijmegen is een platform waarin professionele beeldende kunstorganisaties in de stad verenigd zijn, om gezamenlijk te werken aan een sterke, zichtbare, solidaire en duurzame beeldende kunstsector. In opdracht van BKN schrijven onafhankelijke schrijvers inhoudelijke teksten over een kunstwerk, tentoonstelling, project of kunstinstelling, om het gesprek over beeldende kunst in Nijmegen aan te jagen. Met een kritisch oog en een liefde voor kunst gaan zij de diepte in over dat wat nu te zien is.

Blijf op de hoogte via de websiteFacebook of Instagram.

Dit vind je misschien ook leuk