Sam heeft een ecologische pluktuin met duurzame groentes
Aan de rand van Nijmegen ligt de ecologische pluktuin Gelukkige Groentes. De tuin, die in maart 2020 is opgericht door Sam Emons (33), voorziet inmiddels al zo’n 140 huishoudens van duurzame en verantwoorde groentes. “Met deze tuin willen we een positieve impact maken op de verstoorde voedselketen.”
Omdat het winterseizoen alweer voorbij is, wordt er nu volop geplant in de moestuin. We lopen langs de net opkomende plantjes die met kleine, groene sprietjes nieuwsgierig de grond uit steken. De pluktuin Gelukkige Groentes teelt groentes met zo min mogelijk fossiele energie, waardoor ze zo klimaatneutraal mogelijk zijn. Dit betekent ook geen kassen, waardoor er pas vanaf het voorjaar gekweekt kan worden. Wel zijn er nu ook genoeg overblijfselen van de winter zoals bietjes, prei en spinazie - die zichzelf wél goed staande kunnen houden in de kou.
De tuin, die grenst aan het Maas-Waalkanaal bij Malden, is maar liefst één hectare groot en heeft inmiddels zo’n zestig soorten groenten. Ook worden er allerlei kruiden verbouwd zoals koriander en peterselie en is er wat kleinfruit te vinden zoals bessen, frambozen en bramen. Dankzij dit grote aanbod aan groentes kunnen zo’n 140 huishoudens hier hun eigen eten plukken.
Een duurzame droom
Na jarenlang in de IT te hebben gewerkt, vindt Sam het tijd om het roer om te gooien. “Het was een moeilijke periode waarin mijn vader op een jonge leeftijd overleed”, vertelt hij. Doordat zijn leven compleet op zijn kop staat, denkt Sam steeds vaker na over zijn blik op onze huidige wereld. Hierdoor maakt hij zich steeds meer zorgen over de manier waarop we met de aarde omgaan. “Waar zijn we nou eigenlijk mee bezig met z'n allen?” vraagt hij zich af. Het wordt voor hem steeds lastiger om de motivatie te vinden voor zijn werk binnen de IT-wereld.
Tijd voor verandering dus. Zo vindt hij veel rust en toenadering in de natuur. Dit motiveert hem om te beginnen aan een cursus sociaal ondernemen en een cursus permacultuur. Bij deze cursus leer je meer over het duurzaam inrichten van onze leefomgeving waarbij er zoveel mogelijk wordt samengewerkt met de natuur. Bij het verbouwen van land betekent dit dus niet snoeien, harken of ongedierte bestrijden. “Hierdoor leerde ik mijn leven op een hele andere en duurzame manier in te richten.”
Zo begint de pluktuin dus met een persoonlijke, idealistische droom van Sam. “Ik zou willen dat heel Nederland op zo’n manier zijn groentes verbouwt”, vertelt hij enthousiast. Hij denkt namelijk dat het verbouwen van voedsel veel gezonder en smaakvoller kan. “Ook moeten we de mensen weer in contact brengen met hun eigen voedsel en de natuur.” De pluktuin heeft dus als belangrijkste uitgangspunt om in samenwerking met de natuur te telen waardoor er een gezond klimaat ontstaat voor de groenten en hun omgeving. “Deze manier van telen creëert een sterk en goed ecosysteem met minder kans op ziektes.” Ook gebruiken ze geen gifstoffen en mest. “Onze tuin is helemaal natuurlijk.”
Inmiddels onderhouden ze de tuin met z’n drieën: Sam, Maarten en Jorian – die zich recentelijk heeft aangesloten bij het trio. Alle drie werken ze fulltime voor Gelukkige Groentes. “We zijn, verdeeld over ons drieën, zes dagen per week in de tuin aanwezig. Daarnaast zijn ze ook bezig met educatieprogramma’s over het starten van een moestuin.” Ook is Sam bezig met samenwerkingen en het opzetten van meer van dit soort tuinen in de regio.
Hoe werkt de pluktuin?
Maar hoe werkt zo’n pluksysteem dan precies? Gelukkige Groentes heeft momenteel zo’n 250 abonnenten beschikbaar waarmee mensen iedere dag van zonsopgang tot zonsondergang zelf hun eten kunnen plukken. “Meestal zijn er zo’n acht verschillende groentes per week”, vertelt Sam. Wel is er altijd een mogelijkheid op riscio’s binnen de oogst. “Deze weken hebben we bijvoorbeeld tegenslagen doordat oogsten zijn aangetast door slakken, dan eten we helaas even wat minder van de tuin.”
De pluktuin is een bijzondere ervaring waarbij mensen niet alleen verantwoord eten kunnen verkrijgen maar waar ze ook een rustmomentje kunnen pakken in de natuur. “Je bent hier geen individu in de supermarkt. Hier houd je rekening met elkaar en met de natuur.” Dat maakt het concept dan ook zo bijzonder. “Het plukken van gezonde groenten is voor veel mensen een ontspannend uitje waar ze naar uitkijken.”
Een ander groot verschil is dat de groenten seizoensgebonden zijn waardoor het aanbod per periode weer verschilt. “In de supermarkt kun je op ieder moment van de dag tomaten krijgen maar hier is dat alleen in de maanden juli tot en met september.” Het seizoensgebonden eten zorgt er wel voor dat mensen gevarieerder en creatiever gaan eten.
Een eigen moestuin beginnen?
Voor de beginner die zelf een eigen moestuin wil beginnen, heeft Sam een aantal gouden tips. “Je moet vooral zo klein en makkelijk mogelijk beginnen”, vertelt hij. Dit klinkt misschien niet heel aantrekkelijk maar is dus wel heel belangrijk. “Het is namelijk noodzakelijk om goed en rustig uit te zoeken hoe je het verbouwen van groenten het beste kunt aanpakken.” Het is volgens Sam meer dan zomaar een zaadje in de grond stoppen. “Je moet minstens een keer per week voor je tuin zorgen, maar liever vaker dan dat.”
Een andere handige tip is het internet. “Er is online ontzettend veel uitleg te vinden over het starten en onderhouden van een moestuin.” Ook bieden zijn op hun eigen website een workshop aan die speciaal voor beginners is met geen of weinig ervaring. Daarin leggen ze bijvoorbeeld uit dat er bepaalde groentes zijn die een grotere kans hebben op slagen. “Groenten zoals peulen en boontjes zijn goed om mee te starten.”
Plukken bij Gelukkige Groentes?
Ben jij nieuwsgierig geworden en heb je interesse in een plukabonnement in de tuin? Meld je dan hier aan voor de wachtlijst.
Lijkt het jou wat om zelf een eigen pluktuin te starten? Neem dan contact op met Sam via sam@gelukkigegroentes.nl.