Openbare kunst in Nijmegen: De Vrede van Nijmegen - De oudste stad van Nederland
Als oudste stad van Nederland staat Nijmegen vol van herinneringen aan de Romeinse bewoners van vroeger. Echter is niet alles meer zichtbaar. De Neptunusring aan de Broerdijk laat, als kunstwerk en rotonde in één, zien dat vergane bouwwerken niet vergeten worden. Meer dan geschiedenis symboliseert de rotonde een buurt die is samengekomen om iets te creëren waar ze achter staan. We spraken Henk Horstink, initiatiefnemer van de Neptunusring.
De Neptunusring en haar geschiedenis
Veel mensen zullen het niet weten, maar de naam Broerdijk heeft een rijke geschiedenis. Op deze straat heeft waarschijnlijk tussen 70 en 104 na Christus een aquaduct gestaan van ruim vijf kilometer. Romeinse soldaten gebruikten deze om bronwater te vervoeren tussen Berg en Dal en Heilig Landstichting.
De initiatiefnemers
Henk Horstink woont al ruim 40 jaar in de wijk. “Toen ik hoorde dat hier een rotonde moest komen, wist ik meteen dat we daar iets mee moesten doen. Ik hou van de Romeinse geschiedenis en wilde dat hier terug laten komen,” zegt Henk, trots over de rotonde waar hij een grote bijdrage aan heeft geleverd.
Vanuit de gemeente waren de wensen duidelijk – er moest een rotonde komen op de kruising van Broerdijk en Hengstdalseweg. Henk dient samen met drie andere buurtbewoners een verzoek in om mee te mogen beslissen in het ontwerp. Deze wordt niet alleen goedgekeurd, de gemeente geeft zelfs een subsidie van meer dan € 10.000,00 voor de realisatie ervan.
Totstandkoming van het kunstwerk
Alphons ter Avest, de kunstenaar van de Neptunusring en gevestigd in Arnhem, is één van de drie kunstenaars die een ontwerp mocht aandragen. “Ik herinner me vooral de betrokkenheid van de buurtbewoners. Toen de keuze werd gemaakt waren er meer dan 100, misschien wel 200 buurtbewoners,” zegt Alphons. “Er werd zelfs Romeins gekookt.”
Voor het ontwerp van de Neptunusring laat Alphons zich inspireren door oude Romeinse ontwerpen. De tekst in de ring 'AQUA CASTORUM NOVIOMAGI' betekent 'water (of aquaduct) van het Romeinse kamp in Nijmegen'. Wat opvalt is dat de zin ondersteboven is geschreven. Zodra het regent is in de reflectie pas te lezen wat er staat. Dit symboliseert op een creatieve manier het belang van water, zowel vroeger als nu.
Een buurt vol creatieve oplossingen
Zodra de keuze is gemaakt voor Alphons en zijn ontwerp moet de financiering rond gemaakt worden. Het is het begin van een periode waarin de buurt zich met regelmaat inspant om geld op te halen voor het kunstwerk. “Wij hebben een paar keer eten gemaakt om te verkopen in de kerk, samengewerkt met een wijnimporteur om wijn te verkopen en hebben via crowdfunding het laatste deel opgehaald,” blikt Henk terug. Uiteindelijk lukt het de buurt om het geld bij elkaar te krijgen en kan Alphons aan de slag met zijn kunstwerk.
De onthulling
Het duurt ongeveer een halfjaar voordat Alphons klaar is met zijn kunstwerk. “Tijdens de onthulling had de werkgroep weer een spektakel bedacht. Mensen waren bijvoorbeeld verkleed als Romeinen,” vertelt Alphons. Om de speciale openingshandeling – water in de goot van de Neptunusring gieten – uit te kunnen voeren, wordt het verkeer stilgelegd.
Het laat weer zien hoe de hele buurt samen is gekomen voor de realisatie van een kunsthistorisch project als deze. “Ik vind dat de Neptunusring een geslaagd buurtinitiatief is. Het ligt daar mooi aan de Hengstdalweg en is een markante knipoog naar het Romeinse verleden,” zegt Alphons tot slot.
Fotograaf: Henk Beenen