Naar main content Logo Nijmegen Old City Young vibe (home)

NXP x ArtEZ: een onmisbare samensmelting van technologie en kunst

| Amber Volman

De Nijmeegse chipfabrikant NXP hecht veel waarde aan het aangaan van verbindingen met maatschappelijke organisaties. Voor het zesde jaar op rij werkte het bedrijf daarom samen met studenten van ArtEZ Hogeschool om zich zowel door chiptechnologie, materialen en producten uit haar roemrijke verleden als door nieuwe innovaties te laten inspireren tot het maken van kunst. Deze unieke kunstwerken, gemaakt door derdejaars studenten Design Art Technology, werden op 7 en 8 juni tentoongesteld in de Papierfabriek.

Jan-Paul Kimmel is betrokken bij NXP als coördinator van diverse maatschappelijke initiatieven. Met zijn achtergrond in duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen verbindt hij het bedrijf aan partners, zoals de gemeente, goede doelen en onderwijsinstellingen. Kimmel vertelde over het ontstaan van de samenwerking met ArtEZ Hogeschool, de kunstwerken die hieruit zijn voortgekomen, en het belang van dergelijke samenwerkingsprojecten voor de toekomst van technologie, innovatie én de kunstsector.

Langdurige samenwerking

De samenwerking tussen NXP en ArtEZ in de huidige vorm is zes jaar geleden per toeval ontstaan. NXP Semiconductors, de voormalige halfgeleiderdivisie van Philips, beschikt dankzij haar lange geschiedenis, die teruggaat tot 1953, over een verzameling materialen en technologieën uit de beginperiode van het bedrijf tot heden. “Vanuit de directeur van NXP kwam de vraag om deze bijzondere collectie aan producten, documenten, foto’s en video’s door een student te laten inventariseren en catalogiseren,” vertelt Jan-Paul. Na wat zoekwerk kwam hij terecht bij de opleiding Interaction Design van ArtEZ Hogeschool, waar studenten kunst maken met en/of geïnspireerd door de specifieke technologieën waarover het bedrijf beschikt. NXP besloot haar oude technologieën en materialen beschikbaar te stellen aan de studenten.

Uitwisseling van materialen en kennis

Het enthousiasme binnen ArtEZ om toegang te krijgen tot een doorgaans zo ongrijpbare industrie leidde uiteindelijk tot een jaarlijks terugkerende samenwerking, waarin steeds een nieuwe groep studenten de gelegenheid krijgt om met technologieën van NXP te experimenteren en innovatieve toepassingen te verkennen. De samenwerking draait niet alleen om het beschikbaar stellen van technologie en materialen, maar ook om het delen van kennis door NXP. Ieder jaar staat er een nieuwe technologie centraal. Afgelopen jaar lag de focus op radartechnologie.

Radartechnologie

Radar is een technologie die al sinds de jaren zestig in ontwikkeling is en vooral wordt gebruikt in de scheepvaart en luchtvaart als navigatiesysteem. De techniek werkt door radiosignalen uit te zenden die worden teruggekaatst wanneer ze op een object stuiten. Hierdoor kunnen objecten worden gedetecteerd, zelfs wanneer ze niet zichtbaar zijn voor het blote oog. Hoewel radar niet de precieze vorm van een object weergeeft, maakt het wel de beweging ervan zichtbaar.

NXP ontwikkelt nieuwe toepassingen van deze technologie, met name voor de automotive-industrie. Het bedrijf ontwikkelt technologie die kan worden ingezet in (zelfrijdende) auto’s, waarbij radar bijvoorbeeld kan bijdragen aan veilige navigatie en het detecteren van objecten in het verkeer. Na een kennismaking met de radarexpert van NXP gingen de studenten zelfstandig aan de slag om hun creatieve interpretaties van de technologie te vertalen naar kunstprojecten.

Creatieve toepassingen van radar

De toepassingen van radartechnologie door de studenten varieerden van praktische benaderingen tot meer artistieke interpretaties. Zo onderzocht Mare de Boer, onder het thema “Under the Radar,” manieren om radarsystemen te misleiden. Vanuit haar achtergrond in textiel en affiniteit met mode demonstreerde ze dit met onzichtbare kleding. Kaan Piskin creëerde een technisch kunstwerk waarin hij radar gebruikte om de menselijke hartslag en ademhaling te detecteren. Niels Pauls liet zich inspireren door de “verborgen informatie die wordt onthuld door weerkaatste radiogolven” en ontwierp twee radarbrillen, waarmee de wereld kan worden waargenomen via radarvisie.

 

Robin Opheij richtte zich op de door NXP ontwikkelde toepassing van radartechnologie in de automotive-industrie, waar radar wordt ingezet om de omgeving van de auto in kaart te brengen en de veiligheid te vergroten. Dit inspireerde Robin om na te denken over het aantal verkeersongelukken in Nederland. Hij ontwikkelde een installatie waarbij een app gegevens van 112 koppelde aan een kunstopstelling dat bij elk geregistreerd ongeluk een klap tegen een autodeur gaf, waarmee de frequentie van verkeersongevallen op een visuele en fysieke manier werd weergegeven.

Ervaar de technologie

Het verschil in aanpak tussen de studenten en de technische experts van NXP ligt in het doel van de toepassing. “Een techneut kijkt naar functie, terwijl kunststudenten dat niet doen,” legt Jan-Paul uit. Waar technologie doorgaans verder wordt ontwikkeld om een praktisch probleem op te lossen, richten de kunststudenten zich op de beleving van de technologie. Ze onderzoeken de waarde van de technologie met de nadruk op de ervaring ervan, zonder een specifieke vraagstelling of probleem als uitgangspunt.

“Kunststudenten kunnen iets wat techneuten minder goed kunnen: ze laten je de technologie beleven,” vervolgt Jan-Paul. “Techneuten hebben de neiging om techniek uit te leggen, maar dat komt niet altijd over. Voor een breder publiek is het veel interessanter om iets te ervaren, te zien of te horen. Dat roept vragen op en zorgt voor verrassende resultaten.” Het vermogen van de studenten om emotie en verwondering op te roepen levert niet alleen mooie kunst op, maar inspireert ook de medewerkers van NXP.

 

Kunst als de toekomst voor innovatie

“Wat we hiervan hebben geleerd, is dat we kunst en techniek veel vaker moeten samenbrengen, ook voor kinderen,” stelt Jan-Paul. NXP werkt daarom regelmatig samen met diverse kunstprojecten en onderhoudt contacten met verschillende kunstenaars, opleidingen en scholen. “Het is jammer dat kunst zo weinig aandacht krijgt in het overheidsbeleid,” voegt hij toe. Kimmel benadrukt dat het stimuleren van kunst, inclusief muziek, van groot belang is voor technologische vooruitgang.

Dit draagt niet alleen bij aan innovatie, maar speelt ook een cruciale rol in de ontwikkeling van jonge hersenen. De cognitieve processen die hierbij betrokken zijn, zoals fijne motoriek, het vermogen om iets voor te stellen en dat vervolgens uit te werken, vormen een sterke basis voor technische vaardigheden. “Het ontwikkelen van deze vaardigheden is essentieel voor een carrière in de technologie,” sluit Jan-Paul af. Hiermee benadrukt hij het belang van deze samenwerking, waarin kunst en technologie samenkomen. Iets waarvoor Jan-Paul en NXP zich zullen blijven inzetten.

Parallel aan de samenwerking tussen NXP en ArtEZ heeft NXP Stichting LINK opgericht, die zich richt op het inventariseren en catalogiseren van de collectie. Het doel van LINK is het beheer van het historisch erfgoed en de kunstobjecten die uit de samenwerking voortkomen. Naast het beheer streeft LINK ernaar zowel technologie als kunst naar een breder publiek uit te dragen. Wil je meer weten? Bezoek dan de website www.stichtinglink.nl.

Dit vind je misschien ook leuk...

Geschreven door: Amber Volman Bekijk profiel
Terug

Deze website gebruikt cookies

Deze website maakt gebruik van cookies (Functioneel, Analytisch, Marketing) die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Door op accepteren te klikken, geef je aan hiermee akkoord te gaan.

Ik wil mijn cookies handmatig instellen