Grootste beweegonderzoek van Nederland van start

_{⌂ » Werk & ondernemen » Nijmegen innoveert}

Het is januari, de maand van goede voornemens, maar ook van de eerste uitdagingen om ze vol te houden. Juist deze maand start project ActiveLIFE, het grootste beweegonderzoek van Nederland. Hierin worden de gezondheid en het beweeggedrag van 60.000 deelnemers onder de loep genomen, met als doel beweegadviezen op maat te maken. Dit grootschalige onderzoek, uitgevoerd door het Radboudumc en biobank Lifelines, wordt gesteund door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de Hartstichting en de Hersenstichting. Samen zetten zij zich in voor een gezonder en actiever Nederland. 

Meer dan de helft van de Nederlandse bevolking, zo'n 56%, beweegt onvoldoende. Dit percentage is nog hoger bij mensen met een chronische aandoening. Bekend is dat een inactieve leefstijl een belangrijke risicofactor is voor onder meer hart- en vaatziekten, hersenaandoeningen en vroegtijdig overlijden. Voldoende beweging verlaagt dit risico.  

De huidige Nederlandse beweegrichtlijn uit 2017 ondersteunt hierbij. Deze richtlijn adviseert 150 minuten matig tot intensief bewegen per week, maar is gebaseerd op vragenlijstonderzoek en niet op beweeggedragingen. De richtlijn houdt daarmee nog geen rekening met persoonlijke situaties, gezondheid en voorkeuren, waardoor de adviezen niet optimaal aansluiten bij individuele behoeften. Mogelijk verschilt per individu hoeveel zij moeten bewegen om gezonder te worden.  

Project ActiveLIFE: Beweegrichtlijnen op maat 

Het nieuwe project ActiveLIFE streeft naar beweegrichtlijnen op maat die iedereen, gezond of ziek, jong of oud, helpen om optimaal te bewegen. Het doel van het project is de ontwikkeling van een grootschalige Nederlandse dataset van objectief gemeten kenmerken, met informatie over lichaamsbeweging (hoeveelheid, intensiteit, type), zitgedrag (tijd, sessies, onderbrekingen) en slaap (duur). Deze gegevens worden toegevoegd aan informatie over gedrag (zoals voeding, roken en alcohol), gezondheid (zoals ziekte, medicatie, cognitie, stress en kwaliteit van leven) en risicofactoren (zoals bloeddruk, hart- en longfunctie, spierkracht en signaalstoffen). De combinatie van deze gegevens is van belang voor nieuwe inzichten over de invloed van leefstijl op de gezondheid en gezondheidsuitkomsten.

Exacte data dankzij beweegmeters 

De 60.000 deelnemers aan ActiveLIFE bezoeken twee keer het onderzoekscentrum voor metingen van onder meer bloeddruk, lichaamssamenstelling en geheugen. Ze krijgen daarnaast een beweegmeter op het bovenbeen die hun activiteiten gedurende acht dagen en nachten in kaart brengt.  

Deze beweegmeter is één van de nauwkeurigste beweegmeters en kan tot wel 100 metingen per seconde uitvoeren. Onderzoekers kunnen met deze beweegmeter, ter grootte van een 2-euro-munt, objectieve, gedetailleerde gegevens verzamelen over beweging, zitten, staan en slapen. Op basis hiervan ontstaat een persoonlijker en gevarieerder beweegadvies, dat naast het aantal beweegminuten bijvoorbeeld ook een aantal stappen per dag of de maximale zittijd kan bevatten. 

Op de foto: projectleider en inspanningsfysioloog Thijs Eijsvogels met de beweegmeter die deelnemers op het bovenbeen geplakt krijgen.

‘Doe wat bij je past’

Inspanningsfysioloog en projectleider Thijs Eijsvogels vertelt: ‘Met ActiveLIFE willen we de grootste, nauwkeurigste dataset van beweegmeters op het bovenbeen in de wereld creëren. Ik ben ervan overtuigd dat we daarmee beweegrichtlijnen op maat kunnen ontwikkelen, waarmee we veel meer mensen in Nederland in beweging kunnen krijgen en houden. Belangrijk daarbij is dat mensen door een gepersonaliseerde benadering iets doen dat bij ze past. Want alleen dan houd je het op de langere termijn vol, weten we. Dat geldt ook voor iedereen met goede voornemens: kies een activiteit die je leuk vindt.’ 

‘Werk toe naar concrete doelen’ 

Epidemioloog Esmée Bakker is gespecialiseerd in gezond beweeggedrag. Zij vertelt: ‘Met ActiveLIFE meten we 24 uur per dag het beweeggedrag van heel veel deelnemers. Op deze manier bouwen we een heel rijke database met veel verschillende beweegpatronen, die naast bewegen ook informatie geeft over zitgedrag en slaap. In dit project willen we ook onderzoeken wat het mogelijke effect is als we bijvoorbeeld zitgedrag vervangen door bewegen, staan of slaap. Op deze manier maken we inzichtelijk wat het effect van gedragsverandering is op de gezondheid. Zo kunnen mensen betere afwegingen maken en mogelijk naar concrete doelen toewerken.’ 

Op de foto: mede-projectleider en epidemioloog Esmée Bakker.

Over dit project 

Het project wordt opgezet door het Radboudumc samen met biobank Lifelines, die gegevens verzamelt van deelnemers uit de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. In totaal worden de deelnemers acht jaar lang gevolgd, maar er zullen al eerder tussentijdse resultaten komen. Het project wordt gesteund door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de Hartstichting en de Hersenstichting. Het project wordt geleid door het Radboudumc, door inspanningsfysioloog Thijs Eijsvogels en epidemioloog Esmée Bakker, die deel uitmaakt van het Radboudumc-talentprogramma voor bijzonder getalenteerde onderzoekers.

Meedoen aan dit onderzoek?

Aan dit onderzoek kunnen mensen meedoen die in de provincie Groningen, Friesland of Drenthe wonen. Kijk op de website van Lifelines biobank voor meer informatie en mogelijkheden tot aanmelden.

Dit artikel verscheen eerder op Radboudumc.