Een halfjaar RUIS: interview met Fenne Saedt
Fenne Saedt maakt tentoonstellingen met jonge kunstenaars. Afgelopen september opende haar tentoonstellingsruimte RUIS in de Hertogstraat, waarvoor Fenne een oude kapperszaak heeft omgetoverd tot een intieme ruimte voor hedendaagse kunst. Hoe is het eerste halfjaar haar bevallen, en wat gaat de toekomst brengen?
Geen hermetisch hoge muren
‘Hoe fijn zou het zijn als er naast het bestaande kunstklimaat in Nijmegen, er nóg een ruimte voor hedendaagse kunst zou zijn? Maar dan wel een ruimte die zich focust op jong, net afgestudeerd talent. Een platform waar kunstenaars elkaar kunnen ontmoeten om over het kunstenaarschap te praten, ook buiten de hermetisch hoge muren van de kunstacademie. Een plek waar niet alleen tentoonstellingen gemaakt worden, maar ook scriptiebesprekingen, performances of democratische gesprekken georganiseerd worden?’
Met die gedachte studeerde Fenne Saedt 2,5 jaar gelden af aan de kunstacademie in Arnhem. “Ik studeerde in Arnhem, maar woonde in Nijmegen en voelde de behoefte om juist in eigen woonstad meer reuring te veroorzaken," vertelt Fenne. "In samenwerking met het ArtEZ Business Centre kreeg RUIS het eerste financiële steuntje in de rug en kon een stichting in het leven geroepen worden. Twee jaar later vond ik een pand in de Hertogstraat, waar ik sinds september tentoonstellingen maak!”
Het eerste halfjaar
In RUIS heeft Fenne tot nu toe vijf tentoonstellingen gemaakt, met negen kunstenaars gewerkt en een divers publiek verwelkomd. Als je de afgelopen maanden bij RUIS naar binnen bent gestapt, kon je bijvoorbeeld de volgende kunstwerken tegenkomen: een rondrijdende laars (Peer Vink), bivakmutsen op totempalen (Kasper van Moll), een sculptuur van badkamertegels (Niko Riedinger), stinkende sokken (Mike Moonens), een kwetsbare film over twee mensen die elkaar ontmoeten in een hotelkamer (Michiel Ubels), kleurrijke schilderijen (Krista Smulders), een sculptuur met graffiti-zand (Fran Hoebergen) of felgekleurde muurschilderingen op de witte wanden van de tentoonstellingsruimte (Simone Albers).
“Wat een avontuur. Het is een feest om iedere keer weer met kunstenaars naar een tentoonstelling toe te werken. Ik verbaas me erover hoe je zo’n kleine ruimte toch steeds weer kan transformeren naar een nieuw verhaal. Dit jaar is nog niet voorbij, maar ik kijk nu al uit naar een tweede programmajaar vol goede kunst.”
Spewing Forth Sea Froth: expo van Sandra Heemskerk
Tot en met 21 april is in RUIS een installatie van Sandra Heemskerk te zien, waarmee de kunstenaar de grens tussen religie en manie onderzoekt. Hoe verhouden we ons tot de werkelijkheid? En wanneer wordt zij aan het wankelen gebracht?
“Toen Sandra Heemskerk als klein meisje opgroeide in het gereformeerde Katwijk, kwam bij familieverjaardagen altijd weer hetzelfde verhaal ter tafel,” vertelt Fenne. “Een waargebeurd 'sprookje' uit 1915, over dertien vissers die voor een lange periode naar zee vertrekken. Na enkele weken van wal wordt één van de bemanningsleden overvallen door een religieus visioen, een boodschap van God die hem wijst naar het geluk. De visser overtuigt de rest van de bemanning om van koers te veranderen en naar Jeruzalem te varen. Tijdens deze reis verandert geloof echter in waanzin en achterdocht: de spanningen op het schip lopen zo hoog op dat drie bemanningsleden worden gedood. Het schip wordt later stuurloos op zee gevonden aan de kust van Engeland. Eén van de bemanningsleden was de oom van Sandra's opa.”
Dit stukje familiegeschiedenis vormde voor Heemskerk de aanleiding voor een serie kunstwerken van tekeningen, muurschilderingen en video-installaties. De tentoonstelling Spewing Forth Sea Froth is een samenwerking met het Nijmeegse filmfestival Go Short. “Sandra’s werk schuurt lekker tegen het thema van het festival: happiness.”
De handen ineen slaan
“Samenwerkingen zijn altijd leuk en goed. RUIS is in het Nijmeegse kunstklimaat met open armen ontvangen. Dat is onwijs prettig geweest! Al voordat RUIS een vast bezoekadres had, mocht zij zich presenteren bij een samenwerkingstentoonstelling bij Expoplu. Nog vrij kortgeleden is BKN (Beeldende Kunst Nijmegen) opgericht, waardoor de samenwerking tussen hedendaagse kunstinstellingen nog verder kunnen verbeteren.”
Komend halfjaar is RUIS een locatie tijdens de Nijmeegse Kunstnacht en komt er een tentoonstelling rondom gender in samenwerking met Utopia Queer Arts Festival. Fenne vindt het ook belangrijk om buiten Nijmegen contacten te leggen. “In mei opent er bij RUIS een tentoonstelling die valt onder het Apprentice Master project van Kunstpodium T, een presentatie-instelling uit Tilburg. Ik heb echter ook de ambitie om volgend jaar met mensen, organisaties en partijen buiten de culturele sector te werken. Die plannen ben ik momenteel aan het uitwerken.”
Trouwe kunstliefhebbers
De laatste vraag aan Fenne: wat maakt Nijmegen volgens jou uniek op cultureel gebied? “Onder andere de grote groep trouwe kunstliefhebbers, die echt de tijd nemen om kunst te bekijken en te bevragen. Ik vind het bijzonder dat ik mensen door hun interesse en bezoek aan RUIS met iedere nieuwe tentoonstelling steeds beter leer kennen.”
Daarnaast noemt Fenne de Nijmeegse instellingen voor hedendaagse kunst: “Ze zijn energiek, bevlogen en willen samenwerken. Volgens mij zorgt met name dat laatste voor een bijzondere dynamiek op het gebied van kunst en cultuur in de stad. Dat moeten we koesteren. Er zijn het afgelopen jaar naast RUIS nog meer nieuwe plekken bijgekomen, zoals Singular-Art, een te gekke nieuwe galerie aan de Waalkade. Daarnaast zijn er de gevestigde instituten zoals Extrapool of Expoplu, die al jaren programma maken. Voor die plekken heb ik écht bewondering. Samen vormen we geen concurrentie of gevaar voor elkaar. Door elkaar te ondersteunen zijn we juist een aanwinst voor de stad. Iedere plek kent zijn eigen speerpunten, doelen en doelgroep en ik ben blij dat RUIS daar onderdeel van mag zijn.”
De expo Spewing Forth Sea Froth is t/m 21 april in RUIS te zien. Op 9 mei opent de volgende expo: Give Me Something To Hold On To, in samenwerking met Kunstpodium T.
Fotografie: Edwin Smits