Canon van Nijmegen: Goffertpark, Nijmegen en de werkloosheid
Nijmegen bulkt van de historische verhalen. Over kopstukken en gewone lieden, wijken en politieke gebeurtenissen. In de Canon van Nijmegen zijn de belangrijkste verhalen over Nijmegen geselecteerd. Een van die verhalen gaat over het Goffertpark. Zestig hectare bos en heide veranderden in de jaren dertig door de inspanning van Nijmeegse werklozen in een ruim stadspark, voorzien van onder meer sportvelden, een stadion, een theehuis en een dierenpark. Het nieuwe Goffertpark ging op zaterdag 8 juli 1939 open voor publiek.
Net als veel andere Nederlandse gemeenten was Nijmegen in de jaren dertig zwaar getroffen door de wereldwijde economische crisis. Het aantal werklozen liep hier op naar 29 procent, in de benedenstad raakte zelfs meer dan de helft van de arbeiders zonder werk. De kosten van ondersteuning stegen schrikbarend. Door middel van grote projecten op het gebied van waterof wegenbouw, dijkverzwaring of parkaanleg probeerde het Rijk de mensen aan het werk te houden. Vaak ging het om zware lichamelijke arbeid, waarvoor men maximaal zeventig procent van het normale loon ontving. Op die manier waren Nijmeegse werklozen ook al ingezet bij de aanleg van het Maas-Waalkanaal en de bouw van de Waalbrug.
Openluchttheater De Goffert
1935: aanleg van het stadspark
De plannen voor het Goffertpark waren onderdeel van het Algemeen Uitbreidingsplan voor Nijmegen, begin jaren dertig opgesteld door stedenbouwkundige A. Siebers. Dit uitbreidingsplan omvatte een netwerk van ringwegen en radialen, aansluitend op de singels rond de oude stad. Wijken moesten worden voorzien van groenstroken, plantsoenen en speelplaatsen. En in het zuidwesten van de stad zou rondom de vroegere boerderij De Goffert een groot volkspark komen voor recreatieve en sportieve activiteiten. Ook elders in Nederland werden toen dit soort parken aangelegd, zoals het Amsterdamse Bos en het Haagse Zuiderpark. Op aandringen van burgemeester J.A.H. Steinweg nam het Rijk in het kader van de werkverschaffing de aanlegkosten van het Goffertpark op zich. Vanaf het voorjaar van 1935 konden er ruim 160 werklozen aan de slag tegen een vergoeding van 35 cent per uur. Hoewel bij de aanleg van het park gebruik werd gemaakt van de natuurlijke glooiing van het terrein, moesten toch nog 600.000 kubieke meters zand worden verplaatst. Om zo veel mogelijk mensen aan het werk te zetten, gebeurde dat niet met graafmachines maar met schoppen en kruiwagens. Verreweg de zwaarste klus was het uitgraven van de zes meter diepe kuil voor het stadion, dat daaraan de bijnaam ‘de bloedkuul’ overhield.
Dit stadion, voorzien van atletiek- en wielerbaan, werd na 1945 de thuisbasis van voetbalclub NEC. In de loop der jaren vonden er diverse evenementen en optredens plaats. In 1999, zestig jaar na de opening, werden park en stadion grondig opgeknapt en gemoderniseerd.
Duik in de geschiedenis van de oudste stad van Nederland. Want Nijmegen heeft veel verhalen te vertellen. Benieuwd? Je leest het allemaal in de historische tijdlijn.