Verslag Radboud Reflects: de Online Detox – Vorm van Rebellie
Hoe hebben mensen ooit zónder smartphone geleefd!? Zonder die digitale wereld binnen handbereik, en daarmee ook zonder al onze vrienden en Wikipedia. Het is bijna niet voor te stellen, maar wat als we dat tóch eens proberen? Een week lang zonder dit handige apparaatje leven: deze uitdaging ging ik – samen met vele andere bezoekers – aan ter voorbereiding van de Radboud Reflects-lezing Digitale Detox van technisch filosoof Hans Schnitzler.
De internet revolutie
De virtuele wereld van het internet en de echte wereld raken steeds meer met elkaar verstrengeld. Dit wordt al duidelijk tijdens het wachten in de Vereeniging. Bijna iedereen kijkt voor aanvang van de lezing op zijn mobieltje. Het is dan ook voor vele bezoekers in de Vereeniging ondenkbaar dat de smartphone ‘pas’ tien jaar bestaat, wanneer deze kennis gepeild wordt. Dit komt volgens Hans Schnitzler omdat de smartphone inspeelt op twee belangrijke behoeftes: “iedereen wil communiceren en erkenning voelen”. Via de smartphone word je gezien, ondanks dat de ‘kijkers’ zich ergens anders bevinden. Schnitzler ziet hierom de smartphone als de extensie van onze woonkamer. Ga maar eens bij jezelf na. Hoe snel kijk je op je telefoon als je staat te wachten op de trein? Je bevindt je op dit moment mentaal niet in de daadwerkelijke wereld of op het perron. Maar je zoekt je toevlucht naar een wereld vol comfort, met zo min mogelijk frictie en vrij van verveling.
“Stap uit het virtuele”
In het gesprek tussen presentatrice Lisa Doeland en Hans Schnitzler komt vooral naar voren dat mensen een andere relatie moeten opbouwen met de smartphone. Schnitzler is namelijk bang dat we de technologie te veel godenkrachten toekennen, en we uiteindelijk door de hoogmoed ten val komen. We vergeten namelijk snel dat technologie niet neutraal is. Achter het ontstaan van iedere smartphone, ieder sociale media platform en iedere zoekmachine zitten mensen/bedrijven. Zij hebben ideologieën en deze sluipen door in de technologie. Denk bijvoorbeeld aan algoritmes. Deze zijn ontwikkeld om ons gedrag te voorspellen. Soms in zulke mate dat wij uiteindelijk ons gedrag door deze voorspellingen laten sturen. Via de Smartphone worden we tevens erkend; daardoor krijgen we er geen genoeg van. Er is volgens Schnitzler zelfs sprake van een aandachtscrisis, waarbij de spanningsboog van een goudvis van die van ons wint. Hierdoor zijn onze face-to-face gesprekken minder diepgaand en verliezen we de connectie met elkaar en met onszelf. Het is dus tijd om ons een (zwarte) spiegel voor te houden. Hoe doen we dat het beste? Met een digitale detox dus - een stap uit de virtuele wereld!
De digitale detox: geniet, maar gebruik met mate
De effecten van zo'n digitale detox bespreekt Hans Schnitzler in zijn essay “De kleine filosofie van de digitale onthouding” en tijdens de lezing. Hij baseert zijn resultaten op de bevindingen en ervaringen van zijn studenten. Het leek aanvankelijk niet het geval, maar de detox bleek veel moeilijker dan gedacht. De proefkonijnen voelden zich zonder internet eenzamer en hadden last van fear of missing out. Dit kwam ook voor de Radboud Reflects-uitdagers naar voren. De twee studentsprekers, die hun opwachting in het middenstuk van de avond maken, kregen tijdens hun detox vrij snel last van afkickverschijnselen - waaronder nachtmerries – en misten vooral de mogelijkheid om snel informatie op te zoeken. Maar gelukkig zijn er ook voordelen voor de detox. Zo voelden de studenten uit het boek en op het podium zich zelfverzekerder, rustiger, creatiever en hadden ze opeens veel meer tijd tijdens hun detox. Door geen smartphone te hebben werd de focus meer gelegd bij de eigen intuïtie en merkten ze dat hun connectie met anderen sterker werd. En precies om deze reden wil Schnitzler iedereen stimuleren om een weekje zonder smartphone te leven. Hij wil de telefoon en het internet niet in de ban doen, maar hij stimuleert om een nieuwe relatie met het medium aan te gaan. Het grappige is namelijk dat nog geen twintig jaar geleden het volgende over het mobieltje werd gezegd: “Nee joh, die heb ik niet nodig. Zo belangrijk ben ik niet! En anders kunnen ze me thuis bellen. Altijd bereikbaar zijn op bijvoorbeeld de fiets of in de auto, nee dat lijkt me niets.”
Cold Turkey
En mijn ervaringen? Ik ben zeker niet uniek. Dit artikel had ik goed kunnen beginnen met de woorden: “Hallo, ik ben Mirte en ik ben verslaafd.” Mijn telefoon is altijd binnen handbereik en die tweehonderd keer per dag op mijn scherm kijken klinkt mij niet vreemd in de oren. Het internet maakt de wereld ook zoveel makkelijker. Bij de aankondiging van mijn detox zei een vriendin: “Tegen welke molenwiek ben jij aangelopen?!?” Niet zozeer vanwege mijn verslaving, maar vooral omdat ik vrijwillig afstand nam van alles wat het internet aanbiedt. Mijn detox ging dan ook met ups en downs. Met de afstand van sociale media had ik geen probleem. Ik miste mijn telefoon vooral bij ‘praktische zaken’, zoals het opzoeken van treintijden of het afspreken met vrienden. En natuurlijk op de momenten dat ik me ontzettend verveelde. Mijn recent opgebouwde F.R.I.E.N.D.S.-bingewatch-avontuur kwam dan ook niet echt op het juiste moment. Daarentegen ontdekte ik wel nieuwe televisieprogramma’s, de krant en verschillende bordspellen. Al heb ik helaas tijdens het schrijven van dit stukje al ongeveer tien keer op Facebook gekeken, ben ik op Whatsapp in verschillende gesprekken verzeild geraakt en kan ik me vanavond gelukkig weer verheugen op een reclameloos avondje televisiekijken. De moraal van dit verhaal: Geniet, maar gebruik met mate. Probeer het zelf ook een keertje.
Foto's: Ted van Aanholt
Dit vind je misschien ook leuk
-
Introdans: Méditerranée grijpt en laat niet meer los
Vol passie, energie en met veel enthousiasme krijgt Introdans de hele zaal mee. De hele voorstelling Méditerrannée van Introdans is een feestje om naar te kijken en maakt het onmogelijk om stil in je stoel te blijven zitten.
-
De wonderlijke wondertuin van de duurzaamheid
Onze stad is in 2018 dé duurzame hoofdstad van Europa. Om dit te vieren was er afgelopen weekend het ‘European Green Capital Festival: Wondertuin’: een duurzaam driedaags festival in het Valkhofmuseum.
-
De Waanzinnige Boomhut: een wervelwind van fantasie en energie
Zondagmiddag, de grote zaal van het mooie Lindenberg Theater is volledig uitverkocht. M’n neefjes en nichtje zullen wel balen dat ze het missen; dit is een topvoorstelling.
-
Nijmegen in 2030: Prijswinnende Architectuur en het Klimaatvraagstuk
In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen organiseerden LUX en Architectuurcentrum Nijmegen op 29 januari een avond over de inrichting van onze stad in 2030. Het klimaatvraagstuk stond centraal, daarnaast werd de Architectuurprijs Nijmegen uitgereikt.
-
Best Of The Fest 2018: Cultureel Bingewatchen
De grootste filmliefhebbers verzamelen zich begin februari in LUX om cultureel verantwoord te bingewatchen bij Best of the Fest. Twee dagen lang kunnen ze genieten van de beste films van het IFFR (International Film Festival Rotterdam).
-
Stukafest 2018: kleine feestjes worden groot
Kleine feestjes worden groot, met de achttiende editie is Stukafest dit jaar volwassen geworden! Het aantal locaties neemt met de jaren toe. Verder is de inhoud hetzelfde gebleven: biertjes en cultuur in studentenkamers.
-
Muzikaal kattengesnor in Kattencafé Balthazar
Een smakelijk drankje, goede DJ-muziek en een kat op schoot. Voor sommigen een ultieme nachtmerrie, voor anderen is het de ideale zaterdagavond. Voor die laatste groep mensen veranderde Kattencafé Balthazar eenmalig in een DJ-zaal speciaal voor katten.
-
Op zoek naar jezelf: Wanderlust Festival snijdt mooi thema aan met reizen
In vier rondes komen op het Wanderlust festival, georganiseerd door Radboud Reflects, onderwerpen als ‘reizen terwijl je thuisblijft’, ‘op zoek naar jezelf’, ‘burn-out; een maatschappijkritiek’ en een mini-pelgrimage naar de St. Stevenskerk voorbij.
-
Kunstenaar Uwe Poth inspireert scholieren
Op dit moment loopt er een expositie in het Valkhofmuseum van de in Nijmegen wonende landschapsschilder Uwe Poth. In zijn tentoonstelling ‘Land in zicht’ toont Poth schilderijen waar je als bezoeker naar blijft kijken.
-
Boekenfeest Nijmegen Natuurlijk!
Het zal weinig mensen zijn ontgaan dat het thema van de boekenweek dit jaar ‘natuur’ is. Ook dit jaar heeft Nijmegen weer een prominente schrijver op bezoek die naadloos op het thema aansluit: Jan Terlouw, schrijver van het boekenweekessay Natuurlijk.
-
Inside Out: Dans Die De Adem Ontneemt
“Soms kijk je naar iets waar je niet bij kunt komen. Alle informatie, al het menselijke, is binnen de structuur opgesloten. Pas als je de buitenkant eraf pelt en de binnenkant wordt blootgelegd, zie je de schoonheid."
-
5x dingen die je moet zien tijdens Go Short
Go Short staat weer voor de deur. Van woensdag 11 tot en met zondag 15 april zie je in LUX de beste korte films van Europa. Het programmaboekje staat boordevol keuzemogelijkheden, dus geeft Go Short zelf vijf tips om het kiezen te vergemakkelijken.
-
Een zonnig openingsfestival van Art Laboratory
Het Art Laboratory van Fabrikaat heeft onderdak gevonden in een oude boerderij aan de Oosterhoutsedijk in Lent. Zondag 8 april vond hun openingsfestival plaats. Nijmegen Cultuurstad was erbij voor een verslag!
-
Openingsavond Go Short Film Festival Nijmegen
Veel mensen op de been op Mariënburg, woensdagavond 11 april. Allemaal voor de opening van kortefilmfestival Go Short, dat inmiddels alweer voor de tiende keer wordt georganiseerd. Nijmegen Cultuurstad brengt verslag uit!
-
Verslag: Reprise Van Monsterboek Hex In Beek
Wat hebben Rio de Janeiro, Beek en Beijing met elkaar gemeen? Het zijn de opeenvolgende plekken waar de Nijmeegse auteur Thomas Olde Heuvelt neerstrijkt tijdens zijn internationale tournee ter promotie van zijn boek HEX.
-
Down the Rabbit Hole 2018 Dag 1: een dag vol verbazing en avontuur
Down the Rabbit Hole is tijdens haar jubileumeditie gaan puberen. Ze heeft in haar vijfde levensjaar afscheid genomen van de sprookjesachtige openingspoort, de zweterige Hotot-tent en de Vuurplaats.
-
Down the Rabbit Hole 2018 Dag 2: waar is dat feestje?
Dag twee van Down the Rabbit Hole is aangebroken. En om gelijk maar met de deur in huis te vallen, ook vandaag is het zonnig en heet. 's Ochtends worden we de tent uitgebrand, dus het kan eigenlijk alleen maar beter worden.
-
Down the Rabbit Hole 2018 Dag 3: de pracht van zwaarte en lichtvoetigheid
One more time with feeling. De laatste dag van Down the Rabbit Hole is aangebroken! Oftewel er zijn nog maar een paar concerten, de theatershows zijn bijna afgelopen en je kan nog slechts één flinke duik in het water nemen.
-
Interactieve geschiedenis bij de Bastei
Ietwat verscholen tussen de andere gebouwen aan de Waalkade, ligt het halfronde verdedigingswerk De Bastei. Nu is het een museum, waarin de originele muren behouden zijn en de combinatie met natuur, cultuur en geschiedenis een mooie balans biedt
-
Jabber: familievoorstelling in fantasietaal
Afgelopen weekend ging Jabber – de nieuwste voorstelling van Theatergroep Kwatta – in première. Jabber vertelt het verhaal van vier vogels en één nest, die communiceren in fantasietaal die niemand kan verstaan, maar die je wel begrijpt.