Tentoonstelling in RUIS: Bijna Niets van Frida Berntsen
De Nijmeegse tentoonstellingsruimte RUIS opent het jaar 2023 met de intrigerende expositie Bijna Niets van kunstenaar Frida Berntsen. In de tentoonstelling, die tot en met 11 maart te zien is, staan de vergankelijkheid en de technieken van de oude ambachten in relatie tot het dagelijks leven centraal. Deze thema's vertalen zich naar imposante blauwe tafelkleden en een serie ecoprints. IntoNijmegen nam een kijkje en sprak met de kunstenares.
In 2022 studeerde Frida af aan de opleiding BEAR (Base for Experiment and Artistic Research) van het Arnhemse ArtEZ met de afstudeerexpositie Blueprint of matter, blueprint of mind. Voor de tentoonstelling experimenteerde Frida met verschillende materialen en afdruktechnieken.
Een herinnering vastleggen
Ik houd me bezig met verschillende thema’s’, vertelt de 25-jarige kunstenaar over haar werk. Eén van die thema's is het verstrijken van tijd. Dit uit zich onder meer in haar blueprints: cyanotypes op tafelkleden gemaakt van damast. Cyanotype is een vroege vorm van fotografie, waarbij transparante voorwerpen een afdruk achterlaten op tafelkleed wanneer deze in licht wordt gelegd. Hierdoor kan een herinnering op een materiële wijze worden vastgelegd.
‘Vroeger maakte ik de cyanotypes bij mijn ouders op de parkeerplaats’, vertelt Frida over het arbeidsintensieve proces. Inmiddels werkt ze ook met het uv-licht van een zonnebank. Gepassioneerd vertelt ze over hoe deze manier van werken andere kleurverlopen creëert: 'Het biedt veel nieuwe mogelijkheden.' Oude ambachten vermengen met moderne technieken zorgt dus voor doorbraken in haar kunstwerken.
Ook het eindproduct verhoudt zich tot tijd. Frida daagt met haar kunstwerken de kijker uit om langer te kijken. ‘Een werk hoeft zich niet gelijk weg te geven’, legt ze uit. Uit haar eigen omgeving merkt ze dat mensen van alles zien in haar werken. Wanneer je langere tijd stilstaat bij de kunstwerken van Bijna Niets zie je telkens nieuwe vormen verschijnen. Tijdens Frida's uitleg beaamt ook een van de bezoekers dit, wijzend op een van de blauwdrukken stelt ze enthousiast: 'dat lijkt wel op een ruimteschip!'
Een stukje natuur
‘Ik werk graag verschillende werken tegelijk’, vertelt ze. Als haar tafelkleden aan het ontwikkelen waren, ging Frida aan de slag met haar ecoprints. Bij dit proces worden materialen uit de natuur op zijde of papier gelegd en gestoomd. Dit zorgt voor een kleurrijke afdruk. Voor haar serie ecoprints onderzocht Frida onder meer de nerven van bladeren. Terwijl een pan staat te stomen, of een inkt droogt, tekent ze. ’Tekenen is voor mij een manier om na te denken’ legt ze uit.
Een van de meest in het oog springende ecoprints van de tentoonstelling is het werk Portret zonder gezicht. Hierin speelt Frida met het idee van het traditionele portret: ‘Ik kies ervoor om de kruin af te beelden in plaats van het gezicht.’ Doordat het werk in een lichtbak zit, is het dynamisch. Frida demonstreert dit door het licht feller te zetten, hierdoor zijn de verschillende lagen van de ecoprint zichtbaar, wat een soort 3D-effect creëert.
Eindeloze mogelijkheden
In de toekomst is Frida van plan volop door te gaan met experimenteren. Zo wil ze zich verder verdiepen in de stof zijde, wat volgens haar een veelzijdig materiaal is. Ook is ze genomineerd voor de prijs Talents, Masters of the Future, die later deze week wordt uitgereikt. Het lijkt er dus op dat we in de toekomst nog veel van Frida Berntsen gaan zien.
'Bijna Niets' is tot en met 11 maart te zien in RUIS aan de Hertogstraat 119 in Nijmegen.
Fotografie: Loes Krijnen