Openbare kunst in Nijmegen: Oudste stad van Nederland - Nijmeegse geschiedenis eindelijk zichtbaar
Zelden zal de Nijmeegse slogan ‘Old City, Young Vibes’ zo goed hebben gepast als bij de een van de nieuwste muurschilderingen van de serie Waalpainings: Oudste stad van Nederland. Dit graffitikunstwerk verwijst naar het Romeinse verleden van onze stad. Met initiatiefnemer Dennis Jussen spreken we over het kunstwerk en ook over de reeks aan graffiti-projecten die gerealiseerd zijn én nog gepland staan.
Project Waalpaintings
Als historicus viel het Dennis op hoe weinig het kleurrijke verleden van Nijmegen zichtbaar was in de stad. Dit heeft allerlei oorzaken, waarvan het bombardement op de stad tijdens de Tweede Wereldoorlog een van de belangrijkste is. Samen met collega Erika Manders van de Radboud Universiteit bedachten ze een manier om de Nijmeegse geschiedenis weer zichtbaar te maken in de stad. Zo werd het project Waalpaintings geboren, waarbij met verschillende graffitiwerken het verleden van Nijmegen wordt verteld. In totaal zullen er zo’n 10 à 15 muurschilderingen door de hele stad worden gerealiseerd. Inmiddels zijn er acht klaar, denk bijvoorbeeld aan graffitiwerken als Stad in Opkomst in de Hendrikhof, of De Bataafse Opstand aan het Kelfkensbos.
Muurschildering Oudste stad van Nederland
In de nieuwe Markstraat vinden we de Waalpainting Oudste stad van Nederland. De muurschildering is gemaakt door het Collectief Verfbaar, een gelegenheidssamenwerking van vier graffiti artiesten uit Nijmegen. De muurschildering is een collage van verschillende elementen uit de Romeinse geschiedenis van Nijmegen. Zo zie je onder andere het Romeinse masker dat eeuwenlang op de bodem van de Waal lag, de Romeinse tempels voor de goden Fortuna (godin van het geluk) en Mercurius (god van de handel) die gevonden zijn bij het huidige Maasplein en een Romeinse glasblazer verwijzend naar het vele oude glaswerk dat in Nijmegen is teruggevonden.
Waar deze schildering een verzamelobject is van verschillende elementen, staan andere schilderingen in het teken van een specifieke gebeurtenis of persoon. Denk aan de muurschilderingen over het bombardement van Nijmegen in de Tweede Wereldoorlog (hyperlink) of over Byzantijnse prinses Theophanu die vaak in Nijmegen verbleef en voor wie ter nagedachtenis door haar zoon de Sint Nicolaaskapel in het Valkhofpark is gebouwd. Aan nieuwe Waalpaintings wordt momenteel hard gewerkt. Zo wordt in mei de oplevering verwacht van een muurschildering over de Romeinse kampementen in Nijmegen-Oost en komt er ook een kunstwerk over de operatie Market Garden in de buurt van de Waalbrug.
Graffiti-tour door Nijmegen
De kunstenaars krijgen veel artistieke vrijheid om hun eigen beeld op de geschiedenis te geven. De initiatiefnemers hopen op deze manier zoveel mogelijk verschillende stijlen van verschillende kunstenaars uit Nijmegen terug te zien. Voor historici Dennis en Erika is het wel belangrijk dat de muurschildering ook historisch klopt. Ze nemen de kunstenaars eerst mee naar de plek waar het verhaal zich heeft afgespeeld, vertellen over de historische gebeurtenissen en presenteren kunstwerken uit die tijd om zo inspiratie op te doen. Na het eerste ontwerp doen Dennis en Erika vervolgens de check op historische feiten. Ook de locatie van de muurschildering is belangrijk. Zo moet het kunstwerk komen te staan in de wijk of buurt waar de gebeurtenis heeft plaatsgevonden.
Voor het financieren van de Waalpaintings werken ze samen met allerlei partners, ook inwoners van de gemeente Nijmegen kunnen hun steentje bijdragen aan de realisatie van de projecten. Zo worden de muurschilderingen mede gefinancierd via crowdfunding. Doneren kan via de website waar je tegelijkertijd ook een blik kan werpen op de projecten die al zijn gerealiseerd.
Uiteindelijk is het doel om alle muurschilderingen via een wandeling aan elkaar te verbinden. Je loopt toekomstig dan van de Romeinse tijd tot aan krakersrellen in de jaren ’80 in Nijmegen. Bij ieder kunstwerk is het nu al mogelijk om via een QR-code het achterliggende verhaal te lezen. Al is initiatiefnemer Dennis zelf al tevreden met een snelle blik van mensen op de muurschildering. Daarmee worden Nijmegenaren toch aan het denken gezet over de rijke geschiedenis die zich in onze stad heeft afgespeeld.
Lees meer via de website van Waalpaintings, waar je ook kunt doneren voor de volgende muurschildering.
Fotografie: Loes Krijnen