De Latijnse School: Nieuw leven en nieuwe lessen

| Juliette Huisman

De Latijnse School heeft een rijke geschiedenis en is al bijna een halve eeuw onderdeel van het Nijmeegse straatbeeld. Het is lange tijd een gebouw geweest vol educatie, maar in de laatste jaren was die rol verdwenen. Om kennis weer toegankelijk te maken voor de Nijmegenaren, heeft de gemeente in 2023 de Latijnse School cadeau gedaan aan Radboud Universiteit ter gelegenheid van hun 100-jarig bestaan. Nu staat het weer op de kaart als een plek waar ze ‘iedereen nieuwsgierig maken naar wetenschap.’ 

Sinds 1544 heeft de Latijnse School – ontworpen door de Nijmeegse stadsmetselaar Herman van Herengrave, die tien jaar later ook het Stadhuis van Nijmegen heeft ontworpen – meerdere rollen vervuld.  Het gebouw heeft lange tijd de bijnaam van Apostolische School gehad, voordat het in 1842 werd omgezet tot het Stedelijk Gymnasium van Nijmegen. Het gebouw is gelegen aan het Sint-Stevenskerkhof, een klein plein aan de voet van de kerk, en is toegankelijk via de Geert van Woutrappen. Er zitten meerdere initiatieven in het gebouw: van lectures en loopbaanbegeleiding tot een Urban Leisure Lab en een opstelling over erfgoed. Ook het Brein Museum van het Donders Institute is hier terug te vinden.

Wetenschap voor iedereen

“We proberen hier spelenderwijs wetenschap leuk, boeiend en toegankelijk te maken”, zegt Yvonne Kuiper van het Donders Institute trots terwijl ze de verschillende ruimtes van het museum laat zien. Zij was erg enthousiast toen ze hoorde over het geschenk van de gemeente. Samen met de universiteit zag ze de mogelijkheden die dit kon bieden voor Nijmegen. “De Universiteit wilde het niet puur voor colleges, educatie of als een extra gebouw voor lesgeven inzetten”, legt Yvonne uit. De bedoeling was om het ‘juist voor andere doeleinden te gebruiken.’

“Het Donders Citylab wil de wetenschap naar de mens brengen en ook de mens naar de wetenschap, om het toegankelijker en leuker te maken. We zitten ook in het MuZIEum en in Bibliotheek Mariënburg, maar daar heb je altijd limitatie in wat je kan doen. Toen we hoorden over dit gebouw hadden we al heel snel: daar willen we iets doen! Het is leuk voor iedereen omdat je er niet voor naar campus hoeft te komen. Je hebt hier een groter bereik, mensen komen hier al natuurlijk.”

Het Brein Museum

In de ruimtes die ze hebben gekregen, heeft het Donders Institute het Brein Museum opgezet. ‘Wat maakt jou, jou?’ staat er in grote rode letters zodra je binnen komt. “We zijn vanuit een vraag gaan werken, dat is eigenlijk ook hoe we onderzoek doen.  Het begint vaak met de vraag en dan ga je eigenlijk onderzoeken hoe het werkt, dus dat hebben we ook geprobeerd hier te doen.”

Ze hebben verschillende kennisbronnen en experimenten opgezet, zodat iedereen kan bijdragen aan het beantwoorden van die belangrijke vraag. “We proberen onderzoek toegankelijk te maken. Dus niet alleen mensen laten leren, maar ook mensen meer laten weten over wat wetenschap is, hoe het werkt en hoe we onderzoek doen. Dit zijn ook echt onderzoeken die we gebruiken voor de wetenschap”, legt Yvonne uit. “Door het hier neer te zetten, proberen we juist een breder publiek te onderzoeken dan alleen studenten. Want het heeft op iedereen invloed.”

Kennis over je eigen brein

Hier kan je dus zelf bijdragen aan (en leren over) belangrijk onderzoek! Van de positieve kenmerken van ADHD, tot illusies, tot synesthesie: alles gaat over hersenen, gedrag en cognitie. “Sommige mensen die hebben het”, vertelt Yvonne over synesthesie, een verschijnsel waarbij mensen kleuren bij muziek zien of juist iets specifieks ruiken bij bepaalde woorden, “maar die hebben geen idee dat het bestaat. Dat vind ik ook het leuke aan hier. Je kan mensen kennis geven over hun eigen brein. Wat voor jou normaal is, is niet voor iedereen normaal. Voor jou is het heel logisch, maar je kan soms niet weten dat het voor een ander anders is.”

Plezier en toegankelijkheid

“We willen dat mensen over zichzelf en elkaar kunnen leren. Doordat je meer weet over hersenen en gedrag, leer je ook veel over jezelf en anderen. Dat is eigenlijk wat ik probeer te doen: het toegankelijk en ook echt leuk maken! Niet alleen maar leren door te lezen, dat werkt voor heel veel mensen niet, ook niet voor mij! Wetenschappelijke artikelen lezen, daar liep ik altijd zo tegenaan. Daarom wil ik het juist op andere manieren toegankelijk maken voor iedereen. Dat is één van de belangrijkste doelen van Donders Citylab.”

Het museum is altijd aan het veranderen en verbeteren, om nieuwe en interessante kennis naar alle bezoekers te brengen. “Welke onderzoekers willen we naar buiten brengen? Wat is boeiend? Wat zouden mensen leuk vinden? Wat vind jij interessant? Wat wil jij leren?”

Wil jij het museum zelf eens onderzoeken? Of ben je benieuwd naar wat het Donders Institute verder allemaal organiseert in Nijmegen? Bekijk hier de Instagram en leer meer!

 

Fotografie: Tycho van Dijk

Dit vind je misschien ook leuk...