Naar main content Logo Nijmegen Old City Young vibe (home)

Hoe klinkt karton? Kunstenaar Jerry Kowalsky experimenteert in Galerie Bart

| Leonie Modderkolk

Kunstenaar Jerry Kowalsky heeft in Galerie Bart een week lang gebouwd aan een enorme kartonnen hoorn, in samenwerking met speakerbouwer Peter van Doornum. Vrijdagmiddag zat zijn werkweek erop en was het publiek welkom voor een artist talk. Kunsthistorica Merel van den Nieuwenhof ging met Kowalsky in gesprek over zijn kunstwerken en het experiment van afgelopen week.

Galerie Bart is al 16 jaar gevestigd in Nijmegen. Nu is het voor Bart en zijn team tijd voor een nieuwe stap: de galerie wordt omgevormd tot een projectruimte waar kunstenaars kunnen experimenteren met nieuwe materialen, technieken en kunstvormen. Dit jaar gaan de eerste proefprojecten van start. De Berlijnse kunstenaar Jerry Kowalsky bijt de spits af en mag de galerie als expositieruimte én atelier gebruiken.

Sporen uit vervlogen tijden

In Galerie Bart staan meer dan levensgrote beelden van karton en isolatiemateriaal. Een enorme vinger priemt omhoog, een vuist hangt dreigend in de lucht en een grote voet staat eenzaam in de ruimte, als restanten van standbeelden uit vervlogen tijden. “Als kind was ik al heel gefascineerd door de grote culturen uit het verleden, zoals de Inca’s, de Egyptenaren en de Romeinen”, vertelt Kowalsky. Hij heeft veel gereisd en belangrijke historische plaatsen bezocht.

Dat is terug te zien in zijn kunstwerken: de beelden wekken de suggestie dat het sporen uit het verleden zijn, alsof ze de tand des tijds al hebben doorstaan. Vormen zijn plots afgebroken, gaten zijn gevormd en het karton is hier en daar flink gerafeld en verweerd. Het had een bewuste keuze van Kowalsky kunnen zijn om te werken met karton, een afvalmateriaal dat ons eigen tijdperk typeert. Toch blijken zijn eerste beelden per toeval van karton te zijn gemaakt: Kowalsky zat middenin een verhuizing, zijn woonmaker stond vol met kartonnen dozen - en zo geschiedde.

De geëxposeerde kunstwerken zitten vol associaties. Het werk ‘Hammer to Fall’, een zwevende vuist die de vloer nét niet raakt, herinnert qua vorm bijvoorbeeld aan een stormram. In het geraamte van het kunstwerk zit een stoeltje verstopt, als verwijzing naar het Paard van Troje. De titel van het kunstwerk is gebaseerd op een nummer van Queen, dat gaat over de dreiging van de Koude Oorlog. Zo worden oorlogssymbolen uit verschillende tijdperken verenigd in één kunstwerk.

De akoestiek van karton

Gaandeweg komt het gesprek op het kunstwerk dat de afgelopen week is ontstaan, waar Kowalsky dagenlang (tot diep in de nacht) aan heeft gewerkt in de galerie. Toen de kunstenaar werd gevraagd waar hij tijdens zijn werkverblijf mee wilde experimenteren, wist hij al snel dat hij een instrument wilde bouwen van karton, om te onderzoeken welke klanken dit materiaal kan voortbrengen. Hiervoor zocht hij de samenwerking op met speakerbouwer Peter van Doornum, die werkzaam is in de nabijgelegen Smeltkroes.

De twee werden direct enthousiast van elkaars ideeën en in korte tijd ontstond een interactief kunstwerk: een grote hoorn van karton, met een kleine luidspreker erin. De speaker is te bedienen met een klein paneeltje dat reageert op beweging, zodat toeschouwers zelf geluid kunnen produceren door met handen te zwaaien en met vingers te wiebelen. Ook dit kunstwerk symboliseert een overgebleven spoor: het laat een geluidsspoor achter in de openbare ruimte.

Als kunstenaar redeneert Kowalsky vooral vanuit esthetisch oogpunt, terwijl Van Doornum vanuit zijn kennis als speakerbouwer juist praktisch denkt. Daardoor verliep de samenwerking niet altijd vlekkeloos, maar uiteindelijk werkten de twee verschillende achtergronden van de makers vooral versterkend. “Het samenwerken smaakt zeker naar meer”, zegt Kowalsky. “Je krijgt in een nieuwe omgeving ideeën die je in je eentje in je atelier niet zou hebben gehad.”

Toekomstdromen 

De kunstenaar vertrekt dit weekend weer naar Berlijn. Lachend vertelt hij dat hij nu eens kleine kartonnen beelden wil gaan maken: hij heeft simpelweg geen ruimte meer in zijn atelier voor de enorme kunstwerken. Aan middenmaatjes doet hij niet; zijn beeldhouwwerk moet óf heel groot, óf heel klein zijn. Ter afsluiting van het gesprek vraagt Van den Nieuwenhof: “Wat wil je in de toekomst bereiken, wat is de volgende stip op de horizon?” Kowalsky vertelt dat zijn vader bezorgd was over zijn keuze om kunstenaar te worden, maar hem wel altijd heeft gesteund. Zijn droom is daarom om zijn vader mee te nemen naar een museum, waarin een van zijn werken zal staan.  

Nieuwsgierig geworden? Je kan de expositie van Kowalsky t/m 7 april bezoeken in Galerie Bart. Naast de beelden zijn ook collages van Kowalsky te zien. 

Fotografie: Edwin Smits

Dit vind je misschien ook leuk

Geschreven door: Leonie Modderkolk Bekijk profiel
Terug

Deze website gebruikt cookies

Deze website maakt gebruik van cookies (Functioneel, Analytisch, Marketing) die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Door op accepteren te klikken, geef je aan hiermee akkoord te gaan.

Ik wil mijn cookies handmatig instellen