
Op pad met de stadsecoloog: Liefde in het dierenrijk
Ingeborg Swart is stadsecoloog bij de gemeente Nijmegen. Ze is dol op alles wat groeit en bloeit en neemt anderen graag mee in haar enthousiasme. Er is immers zoveel prachtig groen te vinden in Nijmegen! Voor haar is het een uitdaging om op de meest onverwachte plekken planten of dieren te spotten. Tegelijk werkt ze er aan om de stad nog groener en gezonder te krijgen. Deze maand vertelt ze over liefde in het dierenrijk.
Liefde in het dierenrijk
Het voorjaar komt er weer aan. Ruik jij het al in de lucht? Voel je het aan de wind? De meeste dieren weten al precies hoe laat het is. Voor hen is het tijd om een partner te zoeken, of om met hun vaste metgezel voorbereidingen te treffen voor een nestje.
Hoor je de vogels al zodra je ’s ochtends wakker wordt? Dat kan goed kloppen. Ze beginnen vroeg op de dag te zingen om zich van hun beste kant te laten horen. Zo bakenen ze hun territorium af, maar proberen ze ook indruk te maken op potentiële partners. Verschillende soorten vogels beginnen op verschillende momenten te zingen. Zo kan een merel, roodborstje of zanglijster al wel twee uur voor zonsopkomst aan zijn concert beginnen. Een koolmees of vink start een uurtje later en spreeuw, gaai en groenling slapen uit. Zij starten hun gezang pas rond of iets na zonsopkomst. Wil je preciezer weten wat je ’s ochtends allemaal hoort? Zoek dan eens op internet naar het dawn chorus of de zangklok om een overzicht te krijgen van nog meer soorten. Ook kun je op internet of via apps voorbeelden horen van de verschillende liedjes die je hoort.

Spreeuwen
Zoals ik noemde zijn er dieren die een eerdere partner weer opzoeken in de lente, of die überhaupt het hele jaar bij elkaar blijven. Waarschijnlijk het bekendste voorbeeld is de knobbelzwaan. Zie je die immers niet altijd meteen voor je als paartje, bij voorkeur met lieflijk gekromde halzen die samen een hartje vormen? Sommige van hen zoeken overigens in het voorjaar gewoon een nieuwe liefje, net een beetje als mensen misschien. Eksters, daarentegen, blijven normaal wel hun hele leven bij elkaar. Die trouwheid zie je verder ook terug in hun gedrag. Jongen blijven soms wel tot de eerste winter in de buurt van hun ouders.
Knobbelzwanen
Of alleen vogels monogaam leven? Nee hoor, ook een aantal zoogdieren (buiten ons om) doen dat. De wolf bijvoorbeeld, en de bever, die wij inmiddels ook in de stad hebben. Beverkoppels krijgen normaal één nest per jaar en blijven als ouders ook in de tussentijd bij elkaar, meestal op dezelfde plek. De jonkies moeten zelf op zoek naar een nieuwe territorium als ze groot genoeg zijn. Wie weet zie jij er de komende maanden wel één!
Wat overigens opvalt is dat monogame dieren meestal vrij grote territoria hebben. De paartjes leven samen, maar andere soortgenoten zitten op redelijke afstand. Onderzoekers zijn er nog niet helemaal uit of dat een oorzaak of een gevolg is van het monogame leven. Voor de filosofische inslag zou je kunnen overdenken hoe het bij mensen zit. En is er verschil tussen stad en platteland?
Tja, hoe dan ook, voldoende uitdagingen voor alle dieren (en andere natuur) de komende tijd weer. Geniet van het ontluikende voorjaar, let goed op en geef (jonge) dieren de ruimte. Zo kunnen we allemaal zo fijn mogelijk samenleven in de stad!
Dit vind je misschien ook leuk...
-
Valkhof Festival presenteert eerste artiesten voor 2025
Valkhof Festival presenteert eerste artiesten voor 2025Op 12 t/m 18 juli 2025 vindt Valkhof Festival weer plaats in het Nijmeegse Valkhofpark. Op het gratis ontdekkingsfestival tijdens de Nijmeegse Vierdaagse wordt je uitgenodigd om nieuwe, avontuurlijke talenten uit binnen- en buitenland te ontdekken.
Meer lezen over Valkhof Festival presenteert eerste artiesten voor 2025
-
Verhaal aan de Waal: een kunstzinnig spiegelpaleis van nieuwkomers in Nijmegen
Verhaal aan de Waal: een kunstzinnig spiegelpaleis van nieuwkomers in NijmegenWat gebeurt er als 15 kunstenaars, afkomstig uit verschillende delen van de wereld, hun eerste indrukken van Nijmegen delen? Het resultaat is Verhaal aan de Waal, een multidisciplinaire voorstelling waarin kunstenaars hun ervaringen vertalen naar kunst.
Meer lezen over Verhaal aan de Waal: een kunstzinnig spiegelpaleis van nieuwkomers in Nijmegen
-
Nieuwe tentoonstelling in Valkhof Museum belicht geschiedenis van slavernij en verzet
Nieuwe tentoonstelling in Valkhof Museum belicht geschiedenis van slavernij en verzetValkhof Museum presenteert van 18 april t/m 31 augustus 2025 de tentoonstelling Bittere Oogst. De expositie toont de verborgen geschiedenis van slavernij en verzet aan de hand van een uniek diorama van een Surinaamse koffieplantage uit 1823.
-
Kinderfeestjes vieren op kasteel Hernen
Kinderfeestjes vieren op kasteel HernenVanaf 2 april kunnen kleine ridders en prinsessen weer hun kinderfeestje vieren op kasteel Hernen. De kinderen dwalen met hun vriendjes en vriendinnetjes door het kasteel. Nieuw dit jaar is dat de opdrachten zijn geupdatet!
-
Groot Nederlands Studenten Kampioenschap 2025 komt naar Nijmegen!
Groot Nederlands Studenten Kampioenschap 2025 komt naar Nijmegen!Van 20 tot 22 juni 2025 verwelkomt Nijmegen het Groot Nederlands Studenten Kampioenschap (GNSK), een van de grootste studentensportevenementen van Nederland. Dit jaarlijkse evenement brengt zo’n 1.500 studentensporters uit het hele land samen.
Meer lezen over Groot Nederlands Studenten Kampioenschap 2025 komt naar Nijmegen!
-
Toine Tax neemt afscheid van Doornroosje en draagt stokje over aan vertrouwde gezichten
Toine Tax neemt afscheid van Doornroosje en draagt stokje over aan vertrouwde gezichtenNa ruim 24 jaar neemt Toine Tax afscheid als directeur-bestuurder van poppodium Doornroosje. Op 1 juli zwaait hij af en draagt hij het stokje over aan Joris Holter en Stoffel Spierings, die sinds 2018 met hem het directieteam vormen.
-
Landelijke subsidie voor de Wijkfabriek Ondersteuning voor het bewonersinitiatief in Nijmegen
Landelijke subsidie voor de Wijkfabriek Ondersteuning voor het bewonersinitiatief in NijmegenBewonersinitiatief de Wijkfabriek wordt de komende drie jaar financieel ondersteund door het Oranje Fonds en het VSBfonds. Hierdoor kan de Wijkfabriek coaching en scholing voor de medewerkers en vrijwilligers realiseren en zo meer betekenen voor de wijk.
-
Fotoverslag: carnaval 2025
Fotoverslag: carnaval 2025Carnaval in Nijmegen is altijd een feest dat niet overgeslagen mag worden. Van zaterdag 1 maart tot en met dinsdag 4 maart stroomde de stad over van de kleurrijke optochten, feestjes en vrolijkheid. Knotsenburg, zoals Nijmegen tijdens carnaval heet.
-
Duik in de fascinerende wereld van de oceaan tijdens de Int. OCEAN FILM TOUR
Duik in de fascinerende wereld van de oceaan tijdens de Int. OCEAN FILM TOURIn april komt de Int. OCEAN FILM TOUR voor de 11e keer naar Nederland. Int. OCEAN FILM TOUR wordt georganiseerd om inspiratie en kennis te delen over de oceaan en het belang daarvan voor onze planeet. Dit doen ze in acht steden, waaronder Nijmegen.
Meer lezen over Duik in de fascinerende wereld van de oceaan tijdens de Int. OCEAN FILM TOUR
-
Vierdaagsefeesten 2025 maakt eerste namen bekend
Vierdaagsefeesten 2025 maakt eerste namen bekendDe eerste zonnestralen brengen je meteen in de stemming voor de mooiste zeven dagen van het jaar: de Vierdaagsefeesten! Terwijl je nog even moet wachten tot die derde week van juli, wordt nu alvast een tipje van de sluier opgelicht.
Meer lezen over Vierdaagsefeesten 2025 maakt eerste namen bekend
-
15x restaurants en cafés in Nijmegen-Noord
15x restaurants en cafés in Nijmegen-NoordWil je even de drukte van de binnenstad ontvluchten? Bezoek een restaurant of een café in Nijmegen-Noord! Zoek hieronder een leuke locatie uit, reserveer en genieten maar.
-
Bezoek 23 maart de Tulpenpluktuin op de Grote Markt
Bezoek 23 maart de Tulpenpluktuin op de Grote MarktOp zondag 23 maart, van 12.00 tot 17.00 uur, wordt de Grote Markt in Nijmegen omgetoverd tot een grote kleurrijke tulpenpluktuin met 30.000 tulpen! Bij een aankoop bij één van de ondernemers in de binnenstad van Nijmegen mag je 10 tulpen plukken.
Meer lezen over Bezoek 23 maart de Tulpenpluktuin op de Grote Markt
-
Verse groenten van bij jou om de hoek? Schrijf je in voor het nieuwe oogstseizoen
Verse groenten van bij jou om de hoek? Schrijf je in voor het nieuwe oogstseizoenHet oogstseizoen staat weer voor de deur. Dat betekent dat je je weer kunt inschrijven voor een groentepakket of als oogstgenoot bij een pluktuin in de regio. Bij verschillende tuinen zijn nog plaatsen beschikbaar. Dus schrijf je in!
Meer lezen over Verse groenten van bij jou om de hoek? Schrijf je in voor het nieuwe oogstseizoen
-
Het Model van de wereld: een duizelingwekkende leeservaring
Het Model van de wereld: een duizelingwekkende leeservaringOp donderdag 27 maart presenteert Noud Bles 'Het model van de wereld' bij Dekker vd Vegt Boekverkopers. Het boek markeert veertig jaar verhalen schrijven, en is een verzameling van verhalen en korte novellen die hij tussen 1984 en 2025 schreef.
Meer lezen over Het Model van de wereld: een duizelingwekkende leeservaring
-
Feestelijke opening Gebroeders Van Lymborch Jaar 2025
Feestelijke opening Gebroeders Van Lymborch Jaar 2025Op vrijdag 21 maart start het Gebroeders Van Lymborch Jaar 2025 met een feestelijke opening in een prachtig verlichte Stevenskerk. Beleef de kunst van de gebroeders Van Lymborch via indrukwekkende lichtprojecties die hun meesterwerken tot leven brengen.
Meer lezen over Feestelijke opening Gebroeders Van Lymborch Jaar 2025
-
Nijmeegse startup haalt financiering op om therapieën voor ziekte van Parkinson te ontwikkelen
Nijmeegse startup haalt financiering op om therapieën voor ziekte van Parkinson te ontwikkelenMair Therapeutics is een biotech startup gericht op de ontwikkeling van behandelingen voor neurodegeneratieve aandoeningen zoals Parkinson. Dankzij een financiering kan het bedrijf verder investeren in onderzoek en ontwikkeling.
-
5x hier lever jij jouw oude kleding in
5x hier lever jij jouw oude kleding inJouw gebruikte kleding verdient een tweede leven! Jaarlijks worden er namelijk miljoenen kilo’s textiel weggegooid. Gelukkig zijn er verschillende mogelijkheden om hier iets aan te doen. Lees hier waar jij jouw kleding kunt inleveren in Nijmegen.
-
De 17e editie van Go Short komt eraan
De 17e editie van Go Short komt eraanVan 1 t/m 6 april 2025 keert Go Short – International Short Film Festival Nijmegen voor de 17e keer terug om het beste van de korte film te presenteren. In en om LUX kunnen bezoekers zich onderdompelen in de mooiste korte films uit binnen- en buitenland.
-
Radiolab & Invision: InScience voor professionals
Radiolab & Invision: InScience voor professionalsProfessionals opgelet: op woensdag 12 maart en vrijdag 14 maart organiseert het InScience Film Festival twee interdisciplinaire programma's voor professionals.
Meer lezen over Radiolab & Invision: InScience voor professionals
-
5x jongerentips in Nijmegen - 10 t/m 16 maart 2025
5x jongerentips in Nijmegen - 10 t/m 16 maart 2025Deze week staan er weer genoeg leuke jongerentips op de agenda! Bezoek een interactieve expositie, laat je inspireren door auteurs tijdens een middag vol boeken, of dans de hele nacht tijdens een van de gezellige feestjes.
Meer lezen over 5x jongerentips in Nijmegen - 10 t/m 16 maart 2025