Architectuurcentrum Nijmegen: waar ideeën en ontwikkelingen samenkomen

Architectuurcentrum Nijmegen (ACN) is dé plek in Nijmegen waar iedereen die zich betrokken voelt bij de ruimtelijke ontwikkeling van Nijmegen kan meepraten en -denken over de toekomst van de stad. ACN is een platform waar dilemma’s in de stad geduid worden en oplossingen worden aangedragen, in de vorm van lezingen, debatten, rondleidingen, projecten en zo nu en dan een publicatie. Wij spreken met directeur Dave Willems over de oprichting van het centrum, hun activiteiten en het thema van dit jaar: ‘Stad vol verlangen.’

ACN werd 25 jaar geleden opgericht, in een periode waarin architectuurcentra in Nederland opkwamen, maar Nijmegen er nog geen had. Een van de medeoprichters had ervaring met een soortgelijk initiatief in Deventer en vond dat Nijmegen een vergelijkbaar platform nodig had. Het centrum werd toen opgezet als ontmoetingsplek voor architecten en ontwerpers, en om een goed architectuurklimaat in de stad te bevorderen. "ACN is er in principe niet alleen voor de bouwprofessional maar ook voor de gewone Nijmegenaar," benadrukt directeur Dave Willems.

Directeur Dave Willems in het kantoor van ACN (Foto: Bob Janssen).

In de beginjaren lag de focus van ACN voornamelijk op tentoonstellingen en gesprekken over architectuur. Er werden documentaire avonden georganiseerd en ACN diende als een ontmoetingsplek voor geïnteresseerde leken. In de afgelopen jaren is de focus echter verschoven. "De laatste jaren richten we ons meer op de ruimtelijke ontwikkeling van de stad en de rol die architectuur en stedenbouw daarin spelen. Daarbij hebben we veel oog voor de maatschappelijke kanten van stadsontwikkeling en waar die raakt aan ruimtelijke plannen. Die benadering past bij de huidige rol van een architect: die werkt veel integraler en inclusiever dan voorheen, wat onvermijdelijk is in tijden van een klimaat- en wooncrisis en de daardoor complexere bouwopgaves."

'Stad vol verlangen’

Elk jaar werkt ACN met een specifiek thema. Vorig jaar stond in het teken van duurzaam en ecologisch verantwoord bouwen, onder de naam ‘New Dawn: krimpen voor de groeiende stad’. Dit jaar onderzoekt ACN met het thema 'Stad vol verlangen' de wensen, dromen en verlangens van zowel architecten als bewoners. “We willen onderzoeken welke vergezichten het beste bij onze stad passen, en waar we nou precies blij van worden in een duurzame toekomst. Dat verklaart ook de naam van het thema.”

Door het jaar organiseert ACN verschillende lezingen en debatten rondom dit thema. Zo zet het centrum een project op over Dukenburg en produceert het samen met het Besiendershuis een podcastserie over het Maas-Waalkanaal. Ook organiseert ACN een reeks filmcolleges en cafés in de wijk, waarin een nieuwbouwproject in een specifieke buurt centraal staat. Daarnaast bieden ze ook maandelijkse rondleidingen aan – waarover later in het artikel meer informatie.

Een van de onderdelen van het jaarprogramma van ACN is het scenario Groene Metropool 2120, die gericht is op de toekomst van onze regio bij een stijgende waterspiegel en langere periodes van droogte. "Een belangrijk onderwerp daarbinnen is hoe we gaan wonen in de rivierdelta tussen Nijmegen en Arnhem. We kijken hoe we de stad beter kunnen inrichten zodat we nauwer kunnen samenleven met het water."

In september richt ACN zich op de behoeften van alleenwonenden in de stad. "Er is ook in Nijmegen een tekort aan passende woningen voor eenpersoonshuishoudens. Ons programma gaat daarom ook over de wensen en verlangens van alleenwonenden, omdat ontmoetingsplekken en collectieve voorzieningen steeds belangrijker worden in een stad waarin steeds meer mensen op zichzelf zijn aangewezen. Het is belangrijk dat je daar als stad op inspeelt.”

Wil je meer weten over Nijmeegse architectuur?