In de voetsporen van Titus Brandsma op 5 mei
Op de donderdag 5 mei houdt het Titus Brandsma Memorial een rondwandeling in de binnenstad langs plaatsen die in het leven van Titus Brandsma van betekenis zijn geweest. De wandeling vertrekt om 13.30 uur vanaf het kerkplein van de Titus Brandsma Gedachteniskerk (Keizer Karelplein 19) en duurt ongeveer anderhalf uur.
Titus Brandsma, van held tot heilige
Titus Brandsma, karmelietenpater, hoogleraar, publicist, sterk maatschappelijk betrokken. Bekend van zijn verzet tegen het nazisme, dat hij met de dood moest bekopen. Op 15 mei wordt hij heilig verklaard. Daar wordt wereldwijd bij stilgestaan, ook in Nijmegen.
Titus Brandsma komt in 1881 in Bolsward, Friesland, ter wereld als Anno Sjoerd Brandsma. Als hij in 1898 toetreedt tot de orde der karmelieten, neemt hij de kloosternaam Titus aan. Na zijn studie in Nederland en Rome werkt hij in Oss als docent filosofie, sociologie en kerkgeschiedenis, wordt hoofdredacteur van het nieuwsblad De Stad Oss en richt een bibliotheek en een middelbare school op. In 1923 wordt hij hoogleraar filosofie en geschiedenis van de mystiek aan de Katholieke Universiteit Nijmegen, in 1932 rector-magnificus. Hij maakt zich sterk voor de katholieke emancipatie, het katholieke onderwijs en de journalistiek.
Al in de jaren ’30 waarschuwt Titus Brandsma voor de gevaren van het nationaalsocialisme, rassenhaat en ophitsing. In 1941 roept hij de hoofdredacteuren van de rooms-katholieke kranten op geen NSB-advertenties op te nemen in hun bladen. Begin 1942 wordt hij door de Duitse bezettingsautoriteiten opgepakt. Brandsma komt terecht in de gevangenis van Scheveningen, kamp Amersfoort en de strafgevangenis in Kleef, waarna hij wordt overgebracht naar concentratiekamp Dachau. Daar overlijdt hij op 26 juli 1942 in de ziekenbarak. Het verhaal wil dat hij een dodelijke injectie heeft gekregen, maar hiervoor bestaat geen bewijs.
In 1985 wordt Titus Brandsma door paus Johannes Paulus II zalig verklaard als martelaar voor het geloof. Eind 2021 maakt paus Franciscus bekend de genezing van Brandsma’s medekarmeliet Michael Driscoll, die niet medisch verklaarbaar is, als wonder te erkennen. Dat maakt, met het feit dat Titus Brandsma mensen wereldwijd nog steeds blijkt te inspireren, dat hij nu ook heilig verklaard kan worden. Dat zal op 15 mei in Rome door de paus gebeuren.
In Nijmegen wordt het gedachtegoed van Titus Brandsma levend gehouden door onder meer het Titus Brandsma Instituut van de Radboud Universiteit (de vroegere Katholieke Universiteit) en het Titus Brandsma Memorial, een bezinningscentrum met de naar hem genoemde gedachteniskerk, die elke dag (van 10 – 16 uur) geopend is om in stilte te kunnen gedenken. Brandsma werd in 2005 door de bevolking van Nijmegen gekozen tot grootste Nijmegenaar aller tijden. Binnenkort wordt een singel naar hem genoemd, tussen het Keizer Traianusplein en de Prins Mauritssingel, ten noorden van de Waal. De kop boven dit verhaal is ontleend aan een recent verschenen boek over de karmeliet.
Het Titus Brandsma Memorial is op 15 mei het middelpunt van de viering van zijn heiligverklaring. Iedereen is daarbij welkom. Daarnaast wordt gedacht aan een programma voor de jeugd, ergens in oktober.
Marieke Rijpkema van het Titus Brandsma Memorial: “Titus Brandsma heeft zich zijn leven lang ingezet voor de ontwikkeling van jongeren. Hij stond voor zijn geloof, voor het verzet tegen het nazisme, maakte zich sterk voor de journalistiek. Die standvastigheid, je kunt je afvragen hoe jij in zijn situatie gehandeld zou hebben. Hoe blijf jij staan bij tegenwind?”
Meer informatie
Waar: Titus Brandsma Memorial, Stijn Buysstraat 11
Telefoonnummer: 024-3602421
E-mailadres: titusbrandsma@karmel.nl