Meubelmakerij Kopshout, duurzame meubels uit Europees hardhout
Meubelmakerij Kopshout verschuilt zich op een wat verborgen plek aan de rand van de Wolfskuil. Toevallige voorbijgangers zullen er weinig komen. Je moet echt weten dat de werkplaats hier zit, wil je er belanden. Unieke meubels in opdracht, van massief hout uit de regio, is hun specialiteit. IntoNijmegen sprak met Hein te Velde, een van de twee eigenaren van Kopshout.
Aan de rand van de Wolfskuil, vlakbij de Witte Molen, is de ambachtelijke meubelmakerij Kopshout gevestigd. Het bedrijf bestaat al zo’n 40 jaar. De naam Kopshout? De eerste werkplaats was gelegen in het Kopsendal in Nijmegen. En kopshout is ook een term uit het houtvak. Het is het vlak dat ontstaat bij zaagwerk haaks op de stam van de boom. Dwars dus, zo ook Kopshout, geen doorsnee meubelmakerij.
Wetenschapper of meubelmaker?
Hein te Velde zit ruim twintig jaar bij Kopshout. Tijdens zijn studie culturele antropologie volgt hij een cursus meubelmaken. Meubelmaken bevalt hem, – erg goed zelfs. Na zijn afstuderen gaat hij in Wageningen aan het werk als wetenschappelijk onderzoeker. Maar het meubelmakersvak trekt ook aan hem. Hij staat voor een keuze: de wetenschap in, of verder als meubelmaker. Wanneer hij hoort van een stageplek bij Kopshout – notabene bij hem om de hoek – besluit hij de stap te wagen. Nooit spijt van gehad. Hij leert het vak in de praktijk en wordt zelfs mede-eigenaar. Samen met mede-eigenaar Jelmer van der Sluis runt hij de zaak met twee leerlingen, die al werkend het vak leren.
Kwaliteitsmeubels
Van massief hout uit de regio ontwerpt en vervaardigt Kopshout unieke kwaliteitsmeubels in opdracht. Een mooi ontwerp, uitgevoerd met natuurlijke materialen, een degelijke constructie, een milieuvriendelijke werkwijze en plezier in het werk, dat is wat Kopshout nastreeft. Ze verwerken uitsluitend Europees hardhout uit duurzaam beheerde bossen. Het hout hoeft dus niet de halve wereld over te worden gesleept. De afwerking gebeurt met milieuvriendelijke producten als lijnzaadolie, plantaardige zeep en bijenwas.
Op de website vind je een uitgebreid overzicht van wat er in de loop der jaren zoal aan tafels, kasten, banken en stoelen en wat al niet de werkplaats heeft verlaten. In de showroom kun je een aantal meubels in het echt bekijken. Prachtig afgewerkte, unieke meubels. Een tafel is zo’n dertig uur werk, vertelt Hein.
Rondhoutveiling
Het hout voor de producten kiezen Hein en Jelmer zelf uit, zodat ze zeker zijn van de kwaliteit. Ieder jaar is er aan de rand van de Veluwe een zogeheten rondhoutveiling, waar partijen boomstammen geveild worden. De stammen moeten recht en dik genoeg zijn voor verwerking tot fraaie en solide meubels. De uitverkoren boomstammen gaan vervolgens naar een boomzagerij, waar ze tot planken worden verzaagd. Vervolgens gaan ze bij Kopshout de droogruimte in, om ze geschikt te maken voor verwerking tot hoogwaardige meubels.
Cursussen
Kopshout organiseert ook cursussen meubelmaken. De in de loop der jaren opgebouwde kennis en ervaring wordt gedeeld met mensen die serieus geïnteresseerd zijn in het meubelmakersvak. Een van de oprichters van Kopshout, Bert Aalbers, is nog steeds docent bij de cursus. In de cursus doe je de basisvaardigheden van het vak op en maak je daarbij gebruik van professioneel gereedschap als blokschaven, kapzagen, kruishout, beitels en schraapstaal. Je krijgt vaardigheid in het maken van verschillende houtverbindingen en je leert kenmerken kennen van Europese hardhoutsoorten als beuken, kersen, essen en esdoorn.
De cursus omvat een dagdeel per week en duurt 16 weken. Wanneer ze de basisvaardigheden onder de knie hebben kunnen ze aan het werk met vrije opdrachten. ‘We hebben veel trouwe cursisten’, vertelt Hein niet zonder trots. ‘Mensen die hier tien jaar cursist zijn, belonen we met een oorkonde en een bronzen schaafje. Laatst hebben we het 17e bronzen schaafje uitgereikt’.
In de zomer organiseert Kopshout ook een vierdaagse zomercursus, waarin je kunt kennismaken met het meubelmaakvak.
Drie kilo roestig ijzer rijker
Klanten kunnen kiezen uit verschillende soorten Europees hardhout. Het komt ook voor dat een klant een boom op zijn erf heeft moeten kappen die zijn overgrootvader nog heeft geplant. Deze tot brandhout verzagen, gaat je natuurlijk aan het hart. Hoe bijzonder is het dan niet om er een tafel of kast van te laten vervaardigen. Of de oude schuur van de boerderij van je grootouders is aan het einde van zijn levenscyclus. Wat valt er nog te beginnen met de oude balken? Kopshout ziet altijd wel mogelijkheden. Maar eerst moeten die roestige spijkers en bouten eruit. Vier dagen later en drie kilo roestig ijzer ‘rijker’ begint het zagen, schaven en restaureren van de balken. Het eindproduct: een prachtige eettafel, waar de geschiedenis van de schuur uit af te lezen is.
Neem de moeite een kijkje te nemen bij Kopshout, te beginnen bij de informatieve website: meubelmakerijkopshout.nl
Fotografie: Tycho van Dijk