Kunst in de Kazerne: Pop-up gallery IMAGING
Het werk van de 38 kunstenaars die gevestigd zijn in de Krayenhoff Kazerne is sinds april 2022 elke maand te bewonderen. Initiatiefnemers Jos Metselaar en Madieke Fleuren willen hiermee meer verbinding creëren tussen inwoners van Nijmegen en de kunstenaars. Hun eigen kunstwerken vormden de aanleiding voor het initiatief. IntoNijmegen ging met hen in gesprek over deze bijzondere expositie.
Tot voor kort waren de kunstwerken die werden gemaakt door de kunstenaars in de Krayenhoff Kazerne slechts eenmaal per jaar te bewonderen tijdens de Open Atelier Dagen, maar vanwege het grote succes komt daar dit jaar verandering in. In het imposante gebouw in Nijmegen Oost werken 38 kunstenaars aan uiteenlopende kunstwerken die variëren van design tot beeldhouwkunst en schilderkunst.
Jos Metselaar, één van de intiatiefnemers
Kennismaken zonder drempels
Twee van deze kunstenaars zijn Jos Metselaar en Madieke Fleuren, die met het idee kwamen om de ateliers eens per maand open te stellen voor het publiek middels de expositie IMAGING. ‘Kunstenaars hebben de neiging om zichzelf op te sluiten en hun eigen ding te doen’, vertelt Madieke. ‘Ze missen daardoor wel een bepaald bereik.’ Door de expositie kunnen bezoekers op een laagdrempelige manier toch kennismaken met de kunstenaars in de Kazerne.
De toegankelijkheid van de ateliers was echter niet de enige reden van Jos en Madieke voor het openen van de expositie. Ook het exposeren van hun eigen werk was daar een reden voor. ‘Wij hebben een kunstvorm ontwikkeld die nog niet bestaat’, vertelt Jos glimlachend. De kunstobjecten waar hij naar refereert, gemaakt onder de naam ShadowBoxes, fungeren als raamkunst en zijn afhankelijk van zonlicht. ‘Dat is nieuw, en dat wil je laten zien.’
Kunst in de Kazerne
Bij binnenkomst staat er een bord waarop alle aanwezige kunstenaars staan, zodat je als bezoeker niet verdwaald raakt. In de gangen is een verscheidenheid aan kleurrijke kunst opgehangen en in de ateliers hebben de kunstenaars een selectie van hun eigen werk tentoongesteld. ‘We hebben niet echt een gemeenschappelijke ruimte, dus je blijft toch met hokjes werken.’
Deze hokjes kunnen volgens de kunstenaars ook voordelen hebben. Je kunt als bezoeker namelijk uitkiezen waar je naar binnen wilt lopen en hebt één-op-één contact met de kunstenaar. ‘Er zitten hier heel veel kunstenaars bij elkaar: van schilderwerk tot fotografie en beeldhouwkunst', zegt Jos terwijl hij aan een tafel in zijn opgeruimde atelier zit. ‘Je hebt dus een enorm aanbod.’
Een kijkje in de keuken
De ateliers bevinden zich in de linkervleugel van de Kazerne. De rest van het pand is in handen van horeca en andere bedrijven. ‘Ongeveer 15 jaar geleden is deze hele vleugel gerestaureerd’, vertelt Madieke over de geschiedenis van het gebouw. ‘Hierdoor is het een hele fijne plek om te werken.’ De twee kunstenaars benadrukken het belang van het openstellen van werkplekken voor kunstenaars, aangezien deze steeds schaarser worden in Nijmegen. Zelf zitten ze inmiddels tien jaar in de Kazerne, wat hen goed bevalt.
Door het openstellen van de werkplekken worden bezoekers betrokken bij het maakproces van de kunstwerken. ‘Ik denk dat mensen het heel leuk vinden om in het atelier te kijken in plaats van naar een galerij te gaan’, stelt Madieke enthousiast. ‘Je kan op deze manier even in de keuken meekijken.’ Jos beaamt het belang van het contact tussen publiek en kunstenaar. In de toekomst willen ze graag grotere groepen rondleiden door de ateliers en meer vertellen over het werk van de kunstenaars.
Shadowboxes: een stukje uit de natuur
Het maakproces van de kunstvoorwerpen van Jos en Madieke is interessant, omdat ze een unieke techniek gebruiken. De zogeheten ‘ShadowBoxes’ zijn kunstwerken voor in het raam en geven aan beide kanten een afbeelding uit de natuur weer, zoals een bloem. De afbeelding die te zien is, is afhankelijk van de stand van het zonlicht. Voor het uitvoeren van dit bijzondere kunstproject grijpen de kunstenaars terug op een techniek van de grondlegger van de fotografie, Louis Daguerre. ‘Voordat Daguerre zich bezighield met fotografie, hield hij zich bezig met diorama's’, legt Jos uit. ‘Dit zijn doeken die hij achter elkaar in een kerk plaatste waardoor er een spel van beweging ontstond.’
De complexe techniek zorgt voor een bijzonder kunstwerk dat afhankelijk is van het zonlicht. Dit zorgt er alleen wel voor dat de kunstwerken op foto's en video's niet tot hun recht komen. ‘De camera registreert het licht heel anders', legt Madieke daarover uit. ‘Een keer kletterde de regen tegen het raam en dat zag je door het kunstwerk heen’, zegt Madieke uitgelaten. ‘Soms krijg je dus ook een cadeautje.’ Jos vult aan: ‘Je haalt een stukje van buiten naar binnen.’ Eén ding is duidelijk: om de unieke kunstwerken in volle glorie te kunnen bewonderen, zal je het atelier fysiek moeten bezoeken.
Verbinding
De kunstenaars hopen dat de doorloop de komende maanden van op gang komt, zodat meer bezoekers kennis kunnen maken met de bijzondere kunstwerken die zich in het gebouw bevinden. “Er gebeurt hier veel in een jaar: dingen mislukken en nieuwe dingen ontstaan. Dat willen we toegankelijk maken voor iedereen.' Met een grote diversiteit aan kunstwerken is er voor ieder wat wils. Aan enthousiasme van de organisatoren ontbreekt het in ieder geval niet!
De expositie IMAGING is elke laatste zondag van de maand van 13:00 tot 17:00 gratis te bezoeken in de Krayenhoff Kazerne. Komende zondag is de eerstvolgende opening van de Pop-Up Gallery.
Fotografie: Edwin Smits