Naar main content Logo Nijmegen Old City Young vibe (home)

InScience-directeur Daisy van de Zande: Lust for Life en liefde voor film

| Leonie Modderkolk

Van 10 t/m 14 november barst InScience weer los in Nijmegen, hét wetenschapsfilmfestival van Nederland. Dit jaar gelukkig weer grotendeels in de bioscoop, in levenden lijve. InScience 2021 heeft niet voor niks de slogan Lust for Life gekregen: “We willen weer léven, zeker nu, na bijna twee jaar binnen zitten. We willen weer samenzijn,” zegt directeur Daisy van de Zande.

Op het programma van InScience staan de beste wetenschapsfilms die in het afgelopen jaar zijn verschenen. “Er zijn films over slimme computers, over robots en liefde, over kunst en wiskunde,” vertelt Daisy. “Van alles, eigenlijk. InScience is voor iedereen, met onderwerpen die iedereen aangaan.” Wees dus niet bang, je hoeft als bezoeker geen wetenschapper te zijn. Je kunt gewoon de filmzaal inlopen, je laten overdonderen en verwonderen.

Meer dan film

“In het themaprogramma Lust for Life kijken we op verschillende manieren naar de gezondheid van mens, dier en planeet,” vertelt Daisy. De films worden verrijkt met lezingen, workshops en exposities. Zo is er in de Mariënburgkapel een expo over allerlei innovaties waarmee we onze gezondheid kunnen tracken in het dagelijks leven. Daar horen kritische vragen bij. Daisy geeft als voorbeeld: “Weet je telefoon straks eerder dan jijzelf wanneer je depressief bent, en hoe dan? We gain a lot, but what do we lose? Wat staat er op het spel als we dit soort technologieën in ons leven toelaten?”

InScience brengt veel mensen bijeen: wetenschappers, filmmakers, kunstenaars én het publiek. Uitwisseling is daarbij heel belangrijk, op een manier die voor iedereen te volgen is. “Het programma moet bijzonder en boeiend zijn, niet moeilijk of zwaar. Ik hoop dat we zo een goed platform bieden, waar mensen kunnen uitwisselen over de belangrijke maatschappelijke kwesties van nu.”

The Campaign Against the Climate

Eén van de maatschappelijke kwesties waar we tegenwoordig niet meer omheen kunnen, is de klimaatverandering. Maar dat heeft even geduurd, laat de film The Campaign Against the Climate zien. “Eigenlijk is er pas sinds de laatste tien, vijftien jaar structureel aandacht voor klimaatverandering. De film brengt naadloos in beeld waarom het zolang heeft geduurd. Het is een hele vlotte documentaire, maar ook een waarvan je denkt: holy crap. Het neigt bijna naar een complottheorie die waar blijkt te zijn.”

De documentaire haakt aan op actuele vraagstukken, zoals de rol van grote bedrijven bij de klimaatverandering, maar ook de rol van wetenschappers. Hebben zij alleen de taak om maatschappelijke problemen te verklaren? Of ook om zich als activist op te stellen? Een aanrader is om de speciale filmvertoning in Museum Het Valkhof te bezoeken (13 november, 15:00), waar ook een tentoonstelling te zien is over kunstenaars die zich inzetten voor het klimaat.

Nijmeegse wortels

InScience is ontstaan op initiatief van filmhuis LUX en de Radboud Universiteit. Dat was eigenlijk een logische samenwerking: “De Radboud Universiteit wortelt zich echt in de stad en in de maatschappij, door allerlei onderzoeksprojecten en uitwisselingen aan te gaan met burgers,” legt Daisy uit. “LUX is bij uitstek een goede locatie voor het filmfestival, als grootste arthouse-filmtheater van Europa, waar allerlei disciplines samenkomen: film, debat, wetenschap en kunst. Ook die interdisciplinariteit is iets typisch Nijmeegs. Verbindingen met elkaar aangaan, dat zie je meer in Nijmegen dan in andere steden.”

InScience breidt zich langzamerhand uit over heel Nederland. Dit jaar vindt het festival ook plaats in zeven andere steden. “Alle steden vinden het een supermooi concept, omdat we films aanbieden die niet zomaar te zien zijn in de bioscoop. Onze ambitie is om InScience ook naar middelgrote steden te brengen waar geen universiteit is, maar bijvoorbeeld wel een hogeschool. Denk aan steden zoals Amersfoort, Middelburg en Deventer.”

InScience 2018

Drijfveer

Daisy heeft zelf een achtergrond als filmwetenschapper. Tien jaar lang werkte ze als docent Mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam en Utrecht. Daar leidde ze mensen op tot kritische mediamakers. Bij de eerste editie van InScience werd ze gevraagd om in de filmselectiecommissie plaats te nemen. In de jaren die volgden, bleef ze betrokken bij de programmering van het filmfestival en in 2020 volgde ze Johan van de Woestijne op als directeur. Wat brengt Daisy met zich mee?

“Ik besloot na tien jaar om op andere manier invulling te geven aan dat wat ik belangrijk vind, namelijk: ik wil dat Nederlanders meer gaan houden van films. Nederland is niet echt een filmland. Dat vind ik jammer, want we hebben écht een hele rijke filmgeschiedenis en filmcultuur,” vertelt ze. Tegelijkertijd hebben wetenschapsfilms volgens haar een belangrijke functie. “Mensen ervaren de wetenschap vaak als een gesloten wereld, maar zeker de afgelopen anderhalf jaar hebben we ondervonden hoe groot de impact van wetenschap is op ons dagelijks leven. Daar moeten we iets van vinden. Film is bij uitstek een middel om mensen te nemen naar een andere wereld, om te ervaren hoe het is om iemand anders te zijn. Dat is mijn persoonlijke drijfveer om InScience naar de mensen toe te brengen.”

Filmstill uit Descending the Mountain

Filmtips

“Nederlandse filmmakers die de wisselwerking met wetenschap opzoeken, hebben een streepje voor in onze programmering,” vertelt Daisy. Ben je benieuwd naar een film van Nederlandse komaf? Bekijk op InScience bijvoorbeeld de première van Descending the Mountain van regisseur Maartje Nevejan. In deze documentaire gaan een neurowetenschapper en een zenboeddhist experimenteren met hallucinerende middelen in de Zwitserse bergen. “Het gaat over diep menselijke vragen, over ons menszijn en bewustzijn, en de film probeert ook het taboe van hallucinerende middelen weer weg te halen.”

Tot slot: wat is de favoriete film van Daisy? “Moeilijk kiezen! Een van mijn favorieten is The Wakeful Sleeper, waarin de filmmaker op onderzoek uitgaat naar oplossingen voor zijn slapeloosheid. De film is heel dromerig en meditatief.” In de nabespreking van de film komt ook slaapspecialist Martin Dresler aan het woord, hoofdonderzoeker aan het Donders Slaap & Geheugen Lab. Maar met het rijke programma belooft InScience 2021 allesbehalve slaapverwekkend te worden!

InScience - Lust for Life: 10 t/m 14 november 2021
 

Dit vind je misschien ook leuk...

Geschreven door: Leonie Modderkolk Bekijk profiel
Terug

Deze website gebruikt cookies

Deze website maakt gebruik van cookies (Functioneel, Analytisch, Marketing) die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Door op accepteren te klikken, geef je aan hiermee akkoord te gaan.

Ik wil mijn cookies handmatig instellen