Filmimpressie: L'histoire de Souleymane – Geeft ongedocumenteerden een gezicht

Een Afrikaanse jonge man omringd door een massa andere mannen, die in een lange rij zwijgend op straat staan te wachten. Openingsscène van de speelfilm L'histoire de Souleymane van regisseur Boris Lojkine, nu te zien in LUX. Vervolgens neemt de jonge man plaats op een karig plastic stoeltje in het kantoor van de Franse immigratiedienst. Het is asielzoeker Souleymane (Abou Sangare) uit Guinee, West-Afrika. 

Statushouder of verschoppeling

Om iets terug te kunnen doen voor zijn zieke moeder, die hij dankbaar is omdat ze hem het leven heeft geschonken, zoekt hij zijn toevlucht in Parijs. Hij volgt het pad van vele voorgangers: de levensgevaarlijke lange reis via Algerije, Libië en Italië. Hij verdient een mager loontje als maaltijdbezorger. Zo meteen heeft zijn asielinterview bij de OFPRA, de Franse immigratiedienst. Zonder aarzeling zal hij zijn met veel moeite zijn uit het hoofd geleerde vluchtverhaal moeten oplepelen en detailvragen beantwoorden. Een beslissend moment. Hij krijgt maar één kans: dit interview gaat het verschil maken tussen wel of geen verblijfsvergunning – statushouder of verschoppeling.

Race tegen de tijd

De film volgt Souleymane gedurende de laatste twee dagen voor zijn beslissende interview. Die zijn volgepakt met overlevings-sores. Voortdurend moet hij zaakjes regelen met allerlei hosselaars die een grijpstuiver verdienen aan schemerige zaakjes met illegaal verblijvende immigranten. Zo is er de duistere tussenpersoon die zijn eigen bezorgersaccount illegaal aan Souleymane verhuurt – als ongedocumenteerde mag die officieel niet werken. De bezorgdienst kent deze veel voorkomende praktijk; daarom laat het bedrijf alle bezorgers elke paar uur hun identiteit te bewijzen met een selfie. Dit betekent dat Souleymane om de haverklap als een gek naar zijn mannetje moet fietsen, zodat die de reddende selfie kan maken. En dat, terwijl zijn bezorgwerk toch al een voortdurende race tegen de tijd is. Souleymane kan niet anders dan halsbrekende capriolen uithalen om zo snel mogelijk de maaltijden te bezorgen, telkens weer een huzarenstukje. Klanten willen geen kouwe prak.

Sterke vertolking hoofdrol

Die authenticiteit is extra sterk door het spel van Abou Sangare in de hoofdrol – geen professionele acteur, maar automonteur. Dus ook geen maaltijdbezorger. Dat vak is hem in zijn voorbereiding op de rol bijgebracht door hem een paar weken lang bezorgwerk te laten doen. Al doende raakte hij vertrouwd met het dagelijkse leven van een fietskoerier: de fiets, het hectische verkeer, de telefoon, de app, de tas, de omgang met klanten en restaurantpersoneel. Opvallend goed is ook het spel van Nina Meurisse als immigratieambtenaar van de OFPRA. Haar subtiele mimiek verraadt duidelijk compassie maar vanuit haar functie geeft ze geen krimp en is ze de vriendelijk-koele ambtenaar die “alleen maar” haar werk doet en een voorgekauwd verhaal genadeloos doorprikt.

Op de verkeerde plek geboren

Doordat de film slechts twee dagen bestrijkt, volgepakt met hectiek en haast, schetst de film een realistisch beeld van het dagelijkse leven van iemand zoals Souleymane. Als ongedocumenteerde heeft hij geen moment rust en moet hij als speelbal van anderen door het leven gaan en toch overeind zien te blijven. Regisseur Lojkine wilde het genadeloze systeem schetsen van een Europese samenleving die rechtvaardig is voor haar burgers, maar een nachtmerrie voor ongedocumenteerden. In deze opzet is hij volledig geslaagd. Met deze film geeft hij de anonieme groep ongedocumenteerden een gezicht. Ongedocumenteerden zijn mens, net als wij. Alleen op de verkeerde plek ter wereld gekomen.  

Natuurtalent schittert in indrukwekkende film

Deze film raakt je diep door zijn geloofwaardig verfilmde grimmige verhaal, de adembenemende fietscapriolen in hectisch Parijs en vooral door natuurtalent Sangare, die schittert in zijn overtuigende spel. Ga deze film zien!

Ben jij benieuwd naar de speeltijden van de film L'histoire de Souleymane in LUX? Check dan hun filmagenda.