Gipsspalk en titaniumheup uit 3D-printer
Mensen letterlijk en figuurlijk vooruithelpen. Remco Hoogendijk, innovatiemanager bij de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, is dagelijks op zoek naar de modernste methoden om dat te bewerkstelligen. Het ziekenhuis is specialist op het gebied van houding en beweging. ‘Dat geeft ons een voedingsbodem om nieuwe technieken op dit gebied maximaal te testen en toe te passen.’
Remco Hoogendijk studeerde bedrijfseconomie, was bij enkele bedrijven adviseur en werkt nu zeven jaar op de innovatieafdeling van de Maartsenskliniek met een team bestaande uit elf mensen. Ze vormen de broedmachine voor het verder verbeteren van complexe operaties en therapieën en werken daarvoor nauw samen met een grote interne researchafdeling, bedrijven in de regio, zoals softwarebouwers en de andere ziekenhuizen in Nijmegen als Radboudumc en CWZ.
Piratenspel
‘Eén van de mooiste innovaties, vind ik de behandeling van kinderen met cerebrale parese, een hersenaandoening waardoor je spieren niet goed kunt aansturen. Door gamification toe te passen, maken we de noodzakelijke therapieën leuker. Kinderen trainen nu bijvoorbeeld het gebruik van een arm tijdens spel. Bij de Piratengroep is bijvoorbeeld de essentie dat de oefeningen zijn ‘verpakt’ als piratenactiviteiten. Een stok optillen wordt, in de fantasie van de kinderen, met een zwaard zwaaien en tennisballen in een emmer gooien, is synoniem voor kanonskogels naar het schip brengen. De essentie is hier dat het vertalen van saaie oefeningen naar een spannend avontuur, veel betere behandelresultaten oplevert. Dankzij Virtual Reality, VR, kunnen we deze therapie nu ook thuis bij de kinderen aanbieden’, zegt Remco Hoogendijk.
VR grijpt sowieso om zich heen in de Maartenskliniek. Bij looptrainingen ten behoeve van revalidaties, ter afleiding tijdens pijnlijke behandelingen, op steeds meer plekken in het ziekenhuis wordt deze technologie toegepast. De introductie was alweer een paar jaar geleden, met dank aan samenwerking met studenten van de HAN.
Het succes en veelvuldige gebruik, vraagt inmiddels weer extra inzet van de ICT-afdeling van de Maartenskliniek, want hoe beheer en onderhoud je honderd VR-brillen? Remco Hoogendijk: ‘Het is op alle fronten soms een ontzettend moeilijke puzzel waarin ICT een cruciale rol speelt.’
3D-printer
De innovatiemanager van de Maartenskliniek wil er alles aan doen om er met behulp van voortschrijdende techniek, voor te zorgen dat mensen, jong en oud, het maximale uit hun leven kunnen halen. Met als resultaat bijvoorbeeld dat inmiddels honderden patiënten, die aan hun rolstoel waren gekluisterd, dankzij een nieuwe op maat gemaakte titaniumheup uit een 3D-printer, weer kunnen lopen. Of in de gipskamer, een perfect passende handspalk krijgen dankzij zo’n apparaat.
Of neem de ontwikkeling van het exoskelet, een robotpak dat mensen met een dwarslaesie de mogelijkheid geeft zelfstandig te bewegen. ‘Het is bijna bijbels, hiermee laten we de verlamde weer lopen’, zegt Remco Hoogendijk.
Meer techniek in de zorg
Van de smartphones voor verpleegkundigen tot supersonische sensoren om loopsnelheden te meten waardoor herstelprocessen worden verbeterd, techniek dringt steeds dieper in de zorg. ‘De meetsensoren die we tegenwoordig gebruiken bij revalidatie, zijn geavanceerder dan destijds in de Spaceshuttle. In dertig jaar tijd zijn die quantitied rehabilitation methods, ontzettend verbeterd én voordeliger geworden’ verklaart Remco Hoogendijk. ‘Daardoor kunnen we dit nu breed inzetten in de zorg. Als je meer kunt meten, kun je daar veel uit afleiden. Bijvoorbeeld in hoeverre een operatie is geslaagd. Het is een hele opwindende ontwikkeling. We worden elke dag slimmer en het mooiste is, dat we daarmee het perspectief in het leven van patiënten vergroten. Ervoor zorgen dat zij hun individuele vrijheid en dromen kunnen nastreven, dat is de essentie van wat wij hier doen.’
Dit artikel verscheen eerder op Tech Gelderland.