Kunstenaars Expositie Parkinson Voorbij in Stevenskerk

Cornelius Borst en Joos Wiersinga

Over de artiest:

Dichten is met de billen bloot buiten spelen. Dichten is gedachten, gevoelens laten dwalen en zeven, tot een woord of beeld die snaar raakt die je schrijvershand gaat sturen. Dichten is ook recht-toe-recht-aan regels ontregelen, waardoor het gedicht heel verschillend gelezen kan worden.

Cornelius Borst is geboren en getogen in Amsterdam waar hij na het artsexamen geen dokter werd maar wetenschapper (Amsterdam UMC/ AMC). In wetenschappelijk onderzoek gelden bijzonder strikte spelregels. Het is een doodzonde er met de pet naar te gooien of zelfs resultaten uit je duim te zuigen. Het was dan ook een heerlijke ontdekking sprookjes te kunnen verzinnen toen er twee kleuters in zijn huis rondliepen die moesten gaan slapen. Cornelius vermoed dat het vermogen jarenlang sprookjesverhalen uit mijn duim te zuigen creatieve raakvlakken heeft gehad met de gekke zijsprongen in zijn wetenschappelijk werk en de uitvindingen later in Utrecht (Utrecht UMC, hoogleraar Experimentele Cardiologie).

“Een amateur kan pret ontlenen aan serieus dichten.”

Joos Wiersinga is altijd bezig met drukwerk en de mogelijkheden die je daarmee hebt. Met letters, grote letters, tekstblokken, vlakken, vormen, kleuren en illustraties. Zowel fysiek met inkt, papier en druk als digitaal met de avanceerde programma’s. Voor deze illustraties bij de gedichten van Cornelius heeft hij gebruik gemaakt van linoleum en allerlei oppervlaktestructuren om mee te drukken: plaatselijk ininkten van jute, gaas en planten. “De gedichten van Cornelius zijn erg inspirerend en beeldend. Het is heerlijk om illustraties bij te mogen associëren.”

Meer informatie over het drukwerk van Joos Wiersinga kunt u vinden op  www.joosmooidrukwerk.nl.

Robin Broadhead

Over de artiest:

Robin is altijd geïntrigeerd geweest door hoe mensen betekenis zoeken in de verschillende sociale structuren en culturen. Dit wordt weerspiegeld in de ontwikkeling van zijn onorthodoxe carrière pad. Hij is altijd geïnteresseerd geweest in de dilemma's van het mens-zijn. Geïntrigeerd door psychologie werd hij toegelaten tot de studie sociologie en antropologie in Canada. Later bedacht hij zich, ging geneeskunde studeren en werd uiteindelijk arts. Hij ontwikkelde een carrière als kinderarts, leraar en later als manager in de instelling van het “Medical College”. Hij werkte in Engeland, Libië, Soedan, Maleisië, India en uiteindelijk Malawi, waar hij nu met pensioen is en de titel Emeritus Professor Kindergeneeskunde draagt voor zijn belangrijke rol in de ontwikkeling van een unieke medische school. In 2010 begon hij tekenen van de ziekte van Parkinson te vertonen en in 2012 werd de klinische diagnose gesteld, "Parky", zoals hij het noemt. Wonend in Malawi schildert Robin, wat hij beschouwt als zijn belangrijkste interesse en doel in het leven sinds hij als kind op school zat. "Als ik schilder, vertaal ik op creatieve wijze een scène, object of persoon naar een ander idioom. Ik kan helemaal opgaan in mijn onderwerp en me niet bewust zijn van de tijd die verstrijkt." De ziekte van Parkinson en de toenemende lichamelijke beperkingen zijn geen belemmering voor zijn creativiteit: "Creatief zijn is de uitdaging en het lijden dat Parky veroorzaakt maakt mijn schilderstijl vrijer en intenser." [...] "Mijn schildertalent, zoals het is, heeft een pad geopend dat me naar veel verschillende horizonten heeft geleid en ellende heeft getransformeerd in verwondering en mysterie, wat nu de essentie van mijn leven is."

Bob Bruns

Over de artiest: 

Bob Bruns is een veelzijdig creatief talent, bekend om zijn werk als ruimtelijk vormgever voor vele musea en bezoekerscentra, evenals zijn werk als grafisch vormgever en cartoonist voor onder andere Rabobank, Philips en DAF. De laatste jaren heeft Bob zich toegewijd aan het creëren van vrij werk, vooral in digitale schildertechnieken. Deze techniek, waarin hij zeer bedreven is, stelt hem in staat om de sfeer en emotie van zijn onderwerpen te versterken, waarbij bewerkte foto's uitgroeien tot een compleet nieuw beeld. Het uitgangspunt voor Bob zijn werken is een structuur of alledaagse situatie, waarbij kleur, lijn en beweging worden gebruikt om het thema te bepalen en te versterken. Zijn stijl is geëvolueerd in lijn met zijn persoonlijke ontwikkelingen en emoties, soms heftig en confronterend in kleur en lijnvoering, dan weer rustig in pasteltinten. De overstap naar digitaal schilderen kwam nadat bij Bob Parkinson werd geconstateerd in 2007. Het biedt hem de mogelijkheid om eenvoudig kleuren of lijnen te wijzigen, en zijn werken te uiten op een manier die resonerend is met zijn positieve energie en vrolijke kijk op het leven. Bob zijn digitale werken zijn tentoongesteld op diverse locaties in Nederland en daarbuiten, tot in Servië en Bosnië-Herzegovina toe.

U kunt meer te weten komen over het werk van Bob Bruns op www.bobbruns.nl

Sonja de Hart

Over de artiest: 

Sonja de Hart woont met haar gezin in Obdam, een dorp in Noord-Holland. Vanaf haar 18^e is ze werkzaam geweest als verpleegkundige, maar vlak naar haar specialisatie voor de afdeling verloskunde kreeg ze op 36-jarige leeftijd de diagnose Parkinson. Niet lang daarna werd ze volledig afgekeurd voor haar werk. Sindsdien doet ze met veel plezier vrijwilligerswerk op een zorgboerderij. Toen ze afgekeurd werd is Sonja begonnen met schilderen, en inmiddels doet ze van alles op creatief gebied. Van dotpainting, werken met alcoholinkt en encaustic art, tot het maken van geboorteklompjes en bloemschikken. Op de zorgboerderij waar ze vrijwilligerswerk doet komen mensen voor dagbesteding, waarbij Sonja ze in kleine groepjes helpt met creatieve activiteiten. Het creatief bezig zijn maakt haar blij en zorgt voor ontspanning en afleiding. Ze vindt het daarom ook ontzettend leuk dat ze tijdens het Parkinson Weekend iets mag laten zien van wat ze gemaakt heeft. 

Sandra de Neef

Over de artiest:

Sandra de Neef is werkzaam als docent beeldende vorming en autonoom kunstenaar, en maakt kunst met als thema’s wielrennen, stadsgezichten en tulpen. Hiervoor gebruikt zij diverse technieken, zoals schilderen, glaswerk, mixed media, drukwerk, monotype, etsen, aquarellen en brons. Het thema de tulp speelt pas sinds 2017 een rol in haar werk toen ze de diagnose Parkinson kreeg. De tulp is het symbool van de ziekte van Parkinson. Er zijn echter recente onderzoeken die die aantonen dat het ontstaan van Parkinson met landbouwgif (bollenteelt, wijnproductie) te maken kan hebben. Dat wringt bij haar. Daarom maakt ze nu artwork met tulpen, maar dan net even anders. De tulpen die ze laat zien zijn nog steeds te herkennen als een bloem, maar zijn aangetast door symptomen van Parkinson. En er staan symbolen bij van gif en dopamine. De ‘spot’ waar de ziekte zich openbaart staat er soms in (rondje). De tulpen veranderen in ‘brein’tulpen, ‘neuronen’tulpen, ze bewegen (tremor), ze lijken wijnglazen, ze zijn sterk gebogen of nemen de vorm aan van pillen.

U kunt meer te weten komen over het werk van Sandra de Neef op www.aandeslagbijwaterloo.nl of via s.deneef@icloud.com.

Tiziana de Santis

Over de artiest:

Tiziana de Santis is een Italiaanse bewegingsstoornisneuroloog met een "artistieke ader". Ze denkt graag dat haar tekenvaardigheid voortkomt uit haar genetische achtergrond, want haar grootvader had dezelfde vaardigheid die hij als kind met haar deelde. Vele jaren geleden gebruikte ze voor het eerst penselen uit een schilderdoos die ze van haar vader kreeg, tijdens een herstelperiode van griep. Ze besefte dat het schilderen har herstel letterlijk verlichtte. Op dat moment realiseerde ze zich dat kunst een therapeutische werking heeft. Ze stond op een kruispunt toen ze een keuze moest maken voor een studie. Ze twijfelde tussen een carrière in de kunst of in de geneeskunde. Uiteindelijk koos ze voor geneeskunde, neurologie in het bijzonder, omdat ze ervan overtuigd was, en nog steeds is, dat dit het medische specialisme is dat het meest gesloten is voor kunst. Wat het meeste indruk op haar heeft gemaakt in de jaren dat ze met Parkinsonpatiënten gewerkt heeft, is hun veerkracht en hun vermogen om de schommelingen tussen welzijn en ongemak die kenmerkend zijn voor de ziekte te weerstaan. Daarom gelooft ze dat iedereen kan leren van Parkinsonpatiënten. Tiziana denkt dat er een soort affiniteit bestaat tussen de pathofysiologie van Parkinson en kunst, omdat schommelingen in het dopamineniveau, met name tussen slechte en goede emoties, artistieke creativiteit kunnen stimuleren. Het Parkinson Weekend verwezenlijkt het idee dat de verbinding van kunst en geneeskunde mogelijk is en ze is blij dat ze hieraan kan bijdragen met haar tekeningen.

Adriaan Holsappel

Over de artiest:

Adriaan Holsappel is een beeldend kunstenaar gevestigd in Apeldoorn. Van 1994 tot 2016 was hij werkzaam als grafisch vormgever en sinds 2017 heeft hij zich naast zijn digitale fotografie opnieuw gefocust op het door ontwikkelen in de experimentele analoge fotografie. Voor het ontwikkelen van de fotografische films gebruikt hij producten uit het keukenkastje en oppervlaktewater dat verzameld wordt op locaties van de fotoshoots. Daarnaast schroomt Holsappel niet om bij het fotograferen en na het ontwikkelen van de film controversiële middelen zoals sepia of toxinen te gebruiken voor het tonen en bewerken van het eindresultaat. De foto's die Adriaan maakt komen voort uit zijn grafische en emotionele achtergrond en laten zien wat hem intrigeert. Hij wil met zijn foto's een vraag stellen of een verhaal naar boven halen.

“Laat de verbeelding spreken.”

U kunt meer te weten komen over het werk van Adriaan Holsappel op www.adriaanholsappel.nl.

Sibolt Hulbergen

Over de artiest:

Sibolt Hulsbergen is een kunstenaar die alle levensvragen bekijkt door de lens van creativiteit. Hij groeide op in een omgeving waar 'alles kan'. Als gevolg hiervan kreeg hij de tools en de ondersteuning om zich in vele vormen van expressie te bekwamen. Na de middelbare school, richtte hij zijn grenzeloze creativiteit op het ontwerpen van sieraden aan de Vakschool Schoonhoven. Sibolt heeft zijn creativiteit echter niet beperkt tot sieraden: hij is een fervent schilder, beeldhouwer, fotograaf en meer. Hij werkte enkele jaren in de medische ICT en ontwikkelde daar innovatieve manieren om technologie te gebruiken voor het promoten van een ​​mensgerichte benadering van de gezondheidszorg. Nadat Sibolt in 2011 de diagnose Parkinson had gekregen, paste hij zijn creatieve uitingen aan door grote doeken, brede streken en rollers te gebruiken als penseel.  Zijn diagnose heeft hem ook geleid tot een nieuwe interesse in het weergeven van thema’s zoals neurologie, de geest en relaties tussen mensen. Recentelijk ontdekte hij dat het creëren van juwelen nog steeds tot de mogelijkheden behoort.

U kunt meer te weten komen over Sibolt zijn reis met Parkinson in het boek “standing still, together” en u kunt zijn iconische werk “headaches?: brainwaves“ zien in de studio van ParkinsonTV.
Het filmpje met de uitleg van het schilderij is te vinden met de volgende link: https://www.youtube.com/watch?v=KOb4xEBAgWw.

Karel Hoenderdos

Over de artiest:

Karel Hoenderdos (1953), alias KARL, is creatief denker, maker, brainstormer, innovator, conceptmaker en inspirator voor bedrijven en organisaties. Vanaf zijn vierde jaar leerde hij binnen de lijntjes te kleuren, iets wat in zijn werk nog steeds zichtbaar is. Tegelijk is hij een dwarse denker: je kunt namelijk zelf bepalen waar de lijntjes staan. Een ander kenmerkend element in zijn werken is dat je perspectief ziet, of een punt op de horizon. Hij neemt je met zijn werk graag mee in zijn wereld van mogelijkheden. Voor Karel Hoenderdos is expressie geen uiting van een individuele impressie. Kunst mag perspectief bieden, hoop, liefde, aandacht, zorgzaamheid en veiligheid. Zijn werken zijn daarom ruim en licht, optimistisch en bevrijdend. Weg van de chaos, op naar een toekomst in nieuwe harmonie.

U kunt meer te weten komen over het werk van Karel Hoenderdos op www.karlart.nl.

Zus Keulemans-Goosen

Over artiest:

Zus Keulemans-Goosen houdt zich sinds eind jaren ’80 bezig met tekenen en schilderen en met keramisch werk. In het keramisch werk toonde ze een voorkeur voor architectonische vormen. In tekenen en schilderen concentreert ze zich vooral op mensfiguren. Zus Keulemans-Goosen is autodidact, en won in de jaren ’90 met een van haar schilderijen de Talentsprijs voor amateurkunstenaars. In 2003 werd ze gediagnosticeerd met Parkinson. Waar ze aanvankelijk vooral graag schilderde op grote doeken, noopte de ziekte haar om op kleinere formaten te gaan werken. In de loop der tijd moest ze het schilderen staken en concentreerde ze zich steeds meer op het tekenen. Momenteel werkt ze met tekenpennetjes in verschillende diktes en kleurpennetjes van ecoline op papier van A6-formaat. Het tekenen gaat impulsief; ze begint met een lijn of een kleur en bouwt de tekening dan spontaan verder uit. In haar keramisch werk was ze aanvankelijk gefocust op boetseren. Toen dat lastig werd, koos ze voor andere, minder complexe technieken. Eerst maakte ze gebruik van met de handgevormde rolletjes klei; later werkte ze met platte platen klei, waarmee ze haar objecten opbouwde. Ongeveer tien jaar geleden zag ze zich genoodzaakt te stoppen met het werken met keramiek.

Lenie Larmit

Over de artiest:

Lenie Larmit is gaan schilderen nadat ze, door de ziekte van Parkinson, minder moest gaan werken. Ze is zelf nog altijd blij die stap genomen te hebben omdat het een manier geworden is om met verdriet en vreugde om te gaan. Ze gebruikt haar schilderijen om uit te drukken wat ze niet altijd met woorden kan. Zo schildert Lenie ook op ijzer, vanwege de overeenkomst tussen de onophoudelijke aard van zowel het roesten van ijzer als chronische ziekten. Ondanks een herseninfarct in 2019 kan ze gelukkig nog steeds schilderen in haar atelier, wat een goede manier is voor haar om in contact te komen met de beweging in haarzelf. Naast het schilderen vindt Lenie het fijn andere mensen te laten ervaren wat creatief bezig zijn voor je kan betekenen. De inspiratie voor haar werk haalt ze uit het leven van alledag waarin zowel abstracte kunst als herkenbare thema’s terugkomen. Haar uitgangspunt is “gewoon durven en doen”. Er kan niets misgaan. De materialen die ze gebruikt zijn heel divers. Naast acrylverf verwerkt ze onder andere papier, textiel, zink, epoxyhars en touw. Ook de ondergrond van haar werken verschilt, dit kan een schilderdoek, hout, papier of metaal zijn. Tijdens het werken ontstaat vanzelf het idee van het eindproduct. Dit vrije werken geeft haar veel voldoening en ontspanning.

U kunt meer te weten komen over het werk van Lenie Larmit op http://www.lenielarmit.nl/

Gerda Neefjes

Over de artiest:

Gerda Neefjes kreeg in 2015 de diagnose Parkinson. Ze was toen 52 jaar. In het boek Parkinson in pen en penseel (2019) heeft ze in tekst en tekeningen uitgedrukt hoe het is om te ontdekken dat je hersenen haperen. Het boek kreeg in de reviews als kwalificaties: kleurrijk, verrassend, indrukwekkend, informatief, bijzonder mooi, ontroerend en grappig. In 2020 bracht ze een tweede boek uit. De eerste jaren met Parkinson worden vaak de honeymoon, oftewel de wittebroodsweken genoemd, de fase van de ziekte waarin je nog niet ernstig invalide bent. Het tweede boek Vijf jaar wittebroodsweken (2020) doet daar verslag van. De tekeningen zijn gedaan in inkt en waterverf, soms met gebruik van kleurpotlood, viltstift, een stempel, bedrukt papier en een enkele foto. Behalve schrijven en tekenen, weeft, schildert en borduurt Gerda, waarvan op deze expositie ook enige voorbeelden te zien zijn.

Beide boeken zijn alleen te bestellen via de website www.boekenbestellen.nl

Sylvia Sars

Over de artiest:

Sylvia Sars ontdekte het schilderen tijdens haar opname in kliniek “Punt voor Parkinson” Groningen bij de creatieve therapie. In de loop der tijd werd dit wekelijkse uurtje steeds belangrijker tijdens de voor haar heftige periode in haar leven. Het schilderen maakte haar blij en begon letterlijk weer kleur aan haar leven te geven. Het creëren dat ze als zangeres, theatermaker en docent heb gemist, openbaart zich nu bij het schilderen. Dat is een gevoel van thuiskomen. Door het creëren blijft ze in verbinding met zichzelf. Iets wat voor een aandoening als Parkinson heel belangrijk is omdat de ziekte stukjes van jezelf kwijt raakt. “Het schilderen verbindt geest en lichaam en dat geeft rust.”

U kunt meer te weten komen over het werk van Sylvia Sars op www.sillygalery.nl. 

Victor Notermans en Marjoke Plijnaer

Over de artiest:

"Samenwerking in Kunst: Complementair expressionisme”

Victor Notermans en Marjoke Plijnaer ontmoetten elkaar tijdens de kunstinterventie ‘Kunst in Parkinson’, in de playground. Dit is het atelier waar mensen met Parkinson op zoek gaan naar hun creatieve flow in veel verschillende kunstvormen, in het kader van een onderzoek naar de invloed van Kunst op de aanmaak van Dopamine.

Deze twee kunstenaars, één als deelnemer met Parkinson en de ander in de rol van therapeut, begonnen gezamenlijk aan een kunstwerk op papier. Zonder veel woorden, binnen slechts 2 seconden, ontstond er een klik die het begin bleek van een vruchtbare samenwerking. In hun gezamenlijke atelier in Uden werkten ze samen aan 'De vijf seizoenen’.

Marco van den Boogert

Over de artiest:

Parkinson voorbij: een reis vol creatieve compassie" Ga mee op reis. Een verrassende ontdekkingstocht van de maker die op zoek is naar zijn eigen stijl van schilderkunst met zijn afkomst als blauwdruk.

Marco van den Boogert lijkt, naar eigen zeggen, op zijn vader. Vele kwaliteiten, talenten en karaktereigenschappen van zijn vader ziet hij bij zichzelf  terug. Zijn vader was een fanatiek schilder die experimenteerde, onderzocht, leerde door te doen en die durfde buiten de lijntjes te kleuren. Het vulde een groot gedeelte van zijn leven nadat hij de diagnose Parkinson kreeg en vroegtijdig stopte met werken. Na zijn overlijden liet hij een grote hoeveelheid schildersmateriaal aan Marco na te samen met “zijn” manier van werken. Met deze erfenis en Marco zijn eigen creativiteit als bagage is hij zo'n 5-6 jaar geleden gestart met schilderen. Met dezelfde hoeveelheid passie en doorzettingsvermogen als zijn vader is hij zijn ontdekkingsreis gestart. Ook met de ziekte van Parkinson die hij, net als zijn vader, op zijn 46ste in zijn bagage meekreeg. Als derde generatie op rij. De getoonde werken zijn enkele karakteristieke “souvenirs” die Marco de afgelopen jaren op zijn reis heeft mogen creëren.

Richard Grol

Over de artiest:

Richard grol is Emeritus hoogleraar gezondheidszorgonderzoek aan de Universiteit Maastricht en de Radboud Universiteit Nijmegen. Tijdens zijn loopbaan heeft hij verschillende prijzen en een koninklijke onderscheiding ontvangen voor zijn werk op het gebied van gezondheidszorgonderzoek en kwaliteit van zorg. Sinds hij met pensioen is fotografeert hij veel. Zo heeft hij in 2018 in samenwerking met Bert Ummelen het boek “Onvoltooid verleden” gepubliceerd, waarvoor hij foto’s van clubgenoten maakte met een voor hun waardevol object. De foto’s uit dit boek zijn ten tijde van publicatie tentoongesteld in de Aula op de campus van de Radboud Universiteit. Daarnaast heeft hij de foto’s gemaakt voor het boek “Parkinson in Beeld Holding still, together” dat in samenwerking met Thieme Stap en Jur Koksma in 2023 gepubliceerd is.