Expo Bart: Troubled Waters
Een moerasachtig landschap strekt zich uit in Expo Bart. Op het water drijven lelies die zachtjes verwijzen naar Monet, die voor zichzelf een gedroomd schildersatelier creëerde in zijn tuin. Waar hij een lieflijke vijver, Japanse brug en weelderige bloemen samenbracht, koos Valentina Gal voor Troubled Waters andere elementen: haar 3D-geprinte lelies, videoinstallatie en 21e eeuwse waterbassins weerspiegelen een hele nieuwe wereld.
Valentina Gal dompelt zich voor haar werk onder in onbekende gebieden: van ontspanningsoorden tot hondenshows en virtual reality-chats. Ze lijken op het eerste oog niets gemeen te hebben, maar het zijn allemaal subculturen en plekken waar mensen ‘ontsnappen’ aan de dagelijkse realiteit. Hier stelt Valentina vragen over wat het is om mens te zijn.
In de tijd van Monet groeiden industrieën rap en laafden mensen zich vooral aan de natuur. Tegenwoordig betreden we de ideale wereld vanaf onze bank: van perfect gefilterde plaatjes van onszelf en ons leven, tot deep fakes van politici die ons dingen willen laten geloven.
Hoe plaatsen we ons in een tijd waarin het steeds lastiger wordt om te bepalen wat echt is? Zijn we nog wel verbonden met de natuurlijke wereld, of zijn we al te sterk verweven met de virtuele realiteit? Zowel de lelies als de beelden in de installatie van Valentina komen uit het digitale domein, net als de soundscape die componist Maarten Brijker speciaal voor dit werk maakte. De gesproken teksten die zijn verwerkt in zowel de soundscape als het videowerk, vinden hun inspiratie in dialogen met kunstmatige intelligente (A.I.). Maar hoe knap deze technieken ook zijn, het is niet in staat tot creativiteit en empathie.
De kunstenaar heeft voor dit werk minimaal gebruik gemaakt van A.I, omdat uit onderzoek blijkt dat het genereren van een basisgesprek met ChatGPT zo’n halve liter water nodig heeft om dataservers te koelen. Terwijl drinkwater in de toekomst alleen maar schaarser wordt.
Troubled Waters is een digitale meditatie over hoe we als mens willen omgaan met de werelden om ons heen. De keuze voor de ene wereld beïnvloedt de andere. Valentina hoopt dat we in haar tentoonstelling zowel bewust worden van de positieve impact die we met moderne technologie kunnen maken, als de verantwoordelijkheid die we hebben om hier bedachtzaam mee om te gaan. Daarbij zet ze je als toeschouwer aan het denken. Als je terugkijkt naar de tijd van Monet en creatief en empathisch vooruitkijkt: hoe ziet onze gedroomde wereld er dan over nog twee eeuwen uit?