Awardwinnaar Soluxa kleurt gevels ‘groen’ met gekleurde zonnepanelen
Van oude tot nieuwe daken en van bedrijfspanden tot overheidsgebouwen. Ze liggen overal: zonnepanelen. Maar nu de Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG3) wetgeving eist dat nieuwe gebouwen minimaal 40% van hun energieverbruik zelf moeten opwekken, zijn zonnepanelen enkel op het dak vaak niet genoeg. De innovatieve startup Soluxa combineert het noodzakelijke met het esthetische: zonnepanelen met kleur, die op gevels van gebouwen kunnen worden geplaatst. Deze zomer leverden ze hun eerste pilotproject op: een zonnegevel op het Huygensgebouw van de Faculty of Science op de Radboud campus. En zijn innovatie blijft niet onopgemerkt, Soluxa mag zichzelf winnaar van de Jan Terlouw ambitieprijs 2021 noemen! Benieuwd hoe Soluxa hun panelen maakt en wat zo’n zonnegevel precies oplevert? Founder Lourens van Dijk vertelt.
Gekleurde gevelpanelen
De overheid heeft als doelstelling om zoveel mogelijk energie op te wekken binnen de bebouwde kom. Bij nieuwbouw ben je zelfs verplicht om bijna de helft van de energie zelf op te wekken. Dit zette Lourens aan het denken over hoe hij een bijdrage kon leveren aan het verduurzamen van de gebouwde omgeving. Tijdens zijn promotieonderzoek in 2015 onderzocht hij technieken voor lichtopsluiting in zonnepanelen. Dit bracht wat in hem naar boven: “Toen werkte ik al aan een nieuwe techniek voor gekleurde zonnepanelen. Zo dragen zonnepanelen niet alleen bij aan de verduurzaming, maar dragen ze ook bij aan de fraaiheid van een gebouw.” Dit leidde ertoe dat hij in 2018 samen met onderzoeksgroep Applied Materials Science van John Schermer (Radboud Universiteit) een haalbaarheidsstudie deed. Hij was benieuwd naar het rendement van gekleurde zonnepanelen ten opzichte van de welbekende zwarte panelen. Daarnaast wilde hij ook weten of er vraag naar gekleurde panelen was én of het economisch interessant was om er een business case omheen te bouwen.
Showcase Radboud Universiteit
Zijn idee bleek haalbaar en daarnaast ook economisch interessant. Hij besloot om zijn idee door te zetten en direct te starten met de doorontwikkeling van de coating op basis van nanotechnologie en de ontwikkeling van het productieproces. “Daar zitten we nu middenin. Eén van de onderdelen van deze fase is ons pilotproject: een zonnegevel op het Huygensgebouw op de Radboud campus. Dit wordt een showcase voor ons. Het laat potentiële klanten zien hoe ons product eruit gaat zien en welke kleuren er mogelijk zijn. Als dit een succes wordt willen we kijken of we de gehele campus van de Radboud Universiteit kunnen verduurzamen, zoals bijvoorbeeld het 88 meter hoge Erasmusgebouw. Wat een uitdaging zou dat zijn!”
Goedkoop, efficiënt en fraai
Zonnepanelen zijn de laatste jaren flink goedkoper geworden, dit biedt meer ruimte in het productieproces. Naast efficiëntie kan er nu ook gekeken worden naar de look van een paneel en wat dit bijdraagt aan het aanzicht van een gebouw of de omgeving. Volgens Lourens is de kunst hiervan om het paneel er kleurrijk uit te laten zien terwijl een zo groot mogelijk deel van de efficiëntie behouden blijft. “Dit doen we bij Soluxa met de Vibrant kleurtechniek. Dit is een coating waarmee gangbare donkere zonnepanelen gekleurd worden. De techniek is gebaseerd op nanotechnologie, waardoor de kleur naar wens is aan te passen.” De gekleurde panelen hebben een efficiëntie van 80-90% ten opzichte van een zwart paneel en bieden daarmee de mogelijkheid om te voldoen aan de nieuwe BENG3-wetgeving. Daarmee zijn ze dus niet alleen fraai, maar ook zeer efficiënt!
Piekbelasting verleden tijd
Zonnegevels hebben een bijkomend voordeel, ze kunnen namelijk een piekbelasting op het elektriciteitsnet helpen voorkomen. Deze piekbelasting ontstaat rond het middaguur doordat zonnepanelen doorgaans op het zuiden georiënteerd zijn. Het net raakt hierdoor overbelast terwijl het ’s ochtends en ‘s avonds energie tekort komt wanneer we daadwerkelijk energie verbruiken. Volgens Lourens kan dit dus tegengegaan worden: “Zonnegevels op het oosten en westen helpen de piekbelasting te voorkomen, omdat deze juist ’s ochtends en ’s avonds zon pakken. Als je dit combineert met panelen op het dak creëer je dus een breed energieprofiel dat beter overeenkomt met het gebruiksprofiel. Dan kun je met een kleinere elektriciteitsaansluiting af of je opgewekte energie terug leveren aan het net.”
Slimme productie
Enkele solar-bedrijven zetten een volledig nieuwe productielijn op voor het maken gekleurde zonnepanelen. Dat is relatief duur, omdat aanvragen vaak specifiek zijn en je weinig volume draait. De oplossing van Soluxa is simpel: “Wij modificeren standaard zonnepanelen. Wij bewerken bestaande panelen met een nano-coating zodat ze de gewenste kleur krijgen.” Door deze werkwijze zijn ze flexibel en kan er meegelift worden op marktveranderingen. “Zo houden we ons product interessant en betaalbaar. Een goede business case voor bedrijven dus! Op dit moment zijn we alleen nog bezig met geveltoepassingen, maar er is nog zoveel meer mogelijk! Denk bijvoorbeeld aan dijken, geluidsschermen, geluidswallen en zonneweides.”
500.000 m2 zonnegevel in 2025
Soluxa’s ambitie is 500.000 vierkante meter zonnegevel in Nederland in 2025. Volgens Lourens is dit realistisch omdat de meerkosten van zonnepanelen ten opzichte van traditionele gevelbekleding zich binnen enkele jaren terugbetalen. “De initiële investering in de zonnegevel is natuurlijk groter, maar het levert rendement op. Zodra bedrijven dus doorkrijgen dat een zonnegevel effectief goedkoper is dan traditionele gevelbekleding dan gaat deze markt enorm groeien. Dus bij nieuwbouw of als je gevel toe is aan vernieuwing is dit een slimme optie.”
Soluxa bestaat op dit moment uit een klein team, nu onderzoeken ze hoe ze slim en verantwoord kunnen groeien. Op de lange termijn trekken ze graag nieuwe investeerders aan om dit te doen. Op dit moment werken ze samen met een aantal partners. Daarnaast hebben ze deelgenomen aan het Startup-in-Residence Programma van de Provincie Overijssel. Vanuit dit programma zullen ze een zonnegevel voor het Proviniciehuis Overijssel en Stadskantoor Zwolle realiseren. “Voor nu leren we van elk project dat we doen. Elk gebouw is namelijk anders en dat vereist maatwerk. Dit werkproces zijn we nu aan het stroomlijnen. We bouwen daarbij aan mooie voorbeeldcases die laten zien dat Soluxa maatwerk kan bieden voor elk gebouw!”
Goed voor natuurbehoud
De oplossing van Soluxa is heel duurzaam en goed voor natuurbehoud. Omdat zonnepanelen steeds goedkoper worden leggen niet alleen mensen hun daken vol, maar worden er ook veel zonneparken gebouwd. “Soluxa zit in de haarvaten van het elektriciteitsnetwerk, direct bij de eindgebruiker. Hierdoor hoeft het net niet verzwaard te worden. Kort gezegd: hoe meer zonnegevels wij maken, hoe minder natuur ‘verloren’ hoeft te gaan aan bijvoorbeeld zonneparken. Een prachtig duurzame win-win situatie!”