80 Jaar Binnenstad in HEMA-etalages

Vanaf 28 november zijn er in de zes Hema-etalages aan de Augustijnenstraat in twee jaar vijf tentoonstellingen over 80 jaar geschiedenis van de binnenstad.

De etalages van de HEMA in de Augustijnenstraat worden door de HEMA enkel gebruikt voor reclameposters. Ze worden niet meer gebruikt om de HEMA-producten te tonen. Op de vraag van de Stichting Nijmegen Wederopbouwstad of de etalages gebruikt mochten worden als tentoonstellingsruimte reageerde de HEMA heel enthousiast! De HEMA wilde graag meewerken om op deze manier de geschiedenis van Nijmegen aan de Nijmegenaren en bezoekers te laten zien.

In samenwerking met het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis is een werkgroep aan de slag gegaan met de voorbereiding van een tentoonstelling over 80 jaar Nijmeegse binnenstad. 80 Jaar omdat in 2024 en 2025 de verwoesting van de binnenstad, de bevrijding van Nijmegen en de wederopbouw herdacht wordt.

Vijf tentoonstellingen

De komende twee jaar wordt in vijf tentoonstellingen in de etalages een beeld gegeven van de geschiedenis van de Nijmeegse binnenstad. Het gaat dan om dat deel van de stad ( bovenstad) dat in 1944 zo ernstig getroffen werd. De exposities zijn gericht op de architectuur van Nijmegen. We laten zien hoe Nijmegen was, hoe Nijmegen verwoest werd en een spiksplinternieuw centrum kreeg. In de laatste tentoonstellingen tonen we de veranderingen na de wederopbouw. Denk bijvoorbeeld aan de Marikenstraat. De exposities wisselen bij belangrijke gebeurtenissen 80 jaar geleden.

Tentoonstelling 1. De Oude Stad van 28 november 2023 tot februari 2024

Het historische Nijmegen had voor de oorlog een uiterlijk zoals veel Nederlandse binnensteden dat nog steeds kennen. Een paar brede straten, veel smalle straatjes en achteraf steegjes. Een binnenstad met die typisch Nederlandse gevels, grote kerken, een majestueus station, een 16-eeuwse stadhuis, de Grote Markt met Waag. En natuurlijk de van verre zichtbare Stevenstoren!

Tentoonstelling 2 Het Bombardement - 22 februari 2024 tot september 2024

Op 22 februari 1944 wordt een groot deel van het centrum verwoest door bommen van de Amerikaanse bommenwerpers. Bommen, bedoeld voor het station, worden te vroeg afgeworpen. Er vallen bijna achthonderd doden, duizenden gewonden en honderden gebouwen worden weggevaagd. Een traumatische ervaring voor de Nijmegenaren.
Het bombardement is een breekpunt in de geschiedenis van Nijmegen.

Tentoonstelling 3 Market Garden en Frontstad – september 2024 – mei 2025

Bij de operatie Market Garden denken we al snel aan de militaire mislukking bij Arnhem – een brug te ver. Terwijl de geëvacueerde Arnhemse bevolking in spanning wacht op de aanstaande bevrijding, wordt er in Nijmegen hevig gevochten. Nijmegen wordt bevrijd maar de opmars stokt ook. Het oostelijk gedeelte van de stad, bij de brug, wordt vernield door die oorlogshandelingen. Nijmegen wordt frontstad met honderdduizenden geallieerden in de stad en omgeving. Een frontstad die wordt beschoten vanuit Duitsland, waarbij opnieuw honderden Nijmegenaren omkomen. Deze periode wordt in Nijmegen ook de Granatentijd genoemd.

Tentoonstelling 4 Wederopbouw – mei 2025 – september 2025

Na 5 mei 1945 moet de verwoeste binnenstad herbouwd worden. Met beperkte middelen weet men in twintig jaar tijd het centrum te herbouwen met winkels en bovenwoningen. Met optimisme en voortvarendheid worden er moderne gebouwen neergezet en wordt het centrum toegankelijk gemaakt voor auto’s en bussen. De binnenstad van Nijmegen krijgt het grootste aaneengesloten wederopbouwgebied van alle Nederlands steden. Een kenmerkende bouwstijl met veel eigentijdse materialen en interessante details

Tentoonstelling 5 De modern stad - september 2025- november 2025

De binnenstad is nog steeds een echte wederopbouwstad. Toch is er inmiddels wel wat veranderd. Plein 1944 heeft een intiemer karakter gekregen, het Museum Valkhof is gebouwd, het gebied rond de Mariënburg is in 2000 vernieuwd na het slopen van de Sociale Dienst en Politiebureau, de Marikenstraat heeft gezorgd voor een verbinding tussen het Koningsplein en de Burchtstraat en er is een aantal panden gesloopt of getransformeerd.